آیا رادیوتراپی درد دارد؟ آنچه که باید بدانید – آروین کلینیک
رادیوتراپی استفاده از پرتوهای پرانرژی برای مرگ سلول های سرطانی است، که با کمترین امکان آسیب به سلول های سالم انجام می گیرد و کاملا بدون درد است. پرتودرمانی به عنوان یک دوره درمانی است که در مرکز رادیوتراپی بیمارستان انجام می شود. جلسات درمانی معمولا از دوشنبه تا جمعه و با استراحت در آخر هفته انجام می شود.
هر جلسه فقط چند دقیقه طول می‌کشد که در طی آن شما در اتاق تنها می مانید، اما می توانید با تکنسینی که پیشرفت درمان را کنترل می کند از اتاق بعدی ارتباط برقرار کنید. مدت زمان درمان بستگی به نوع و مرحله دارد و می تواند از یک هفته تا چند هفته متغیر باشد. پرتودرمانی دردناک نیست، اما باید تا پایان جلسه درمان بی حرکت بمانید. شما را رادیواکتیو نمی کند و می توانید در تمام مدت درمان بدون هیچ خطری با دیگران حتی با کودکان در تماس باشید.
پرتودرمانی خارجی به هیچ عنوان درد ندارد. شما تشعشع را نمی بینید یا بو نمی کنید، اما ممکن است وقتی دستگاه روشن است صدای وزوز را بشنوید. شما رادیواکتیو نخواهید بود. تماس با افراد دیگر، از جمله زنان باردار و کودکان، هنگام درمان و پس از آن بی خطر است.
در طول پرتودرمانی داخلی ممکن است کمی ناراحتی ناشی از ایمپلنت را تجربه کنید، اما نباید درد شدید یا احساس بیماری داشته باشید. در حالی که ایمپلنت رادیواکتیو شما در جای خود قرار دارد، ممکن است مقداری تشعشع به خارج از بدن شما بفرستد. در زمانی که ایمپلنت شما در محل قرار دارد، محدودیت‌هایی برای بیماران وجود خواهد داشت.
درد رادیوتراپی و عوارض آن
رادیوتراپی به خودی خود آسیبی ندارد اما ممکن است عوارض جانبی موقت یا دائمی دیگری داشته باشد. عوارض ممکن است در صورتی اتفاق بیفتد که پرتو به سلول های سالم نزدیک به سلول های سرطانی تحت درمان آسیب برساند.
انواع عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید و میزان اهمیت آنها می تواند متفاوت باشد و به سلامت عمومی شما، دوز راد یوتراپی داده شده، بخشی از بدن شما که تحت درمان است و هر نوع درمان سرطان دیگری که ممکن است دریافت کنید بستگی دارد.
برخی از افرادی که پرتودرمانی دریافت می کنند، درد و عوارض جانبی کمی احساس می کنند و یا ممکن است یک درمان عادی بدون هیچ اتفاقی را تجربه کنند و می توانند به فعالیت های روزمره خود ادامه دهند.
برخی دیگر عوارض جانبی مهم تری را تجربه می کنند. معمولاً افراد پس از چند هفته از دریافت درمان به دلیل رادیوتراپی دچار عوارض جانبی می شوند. که این عوارض در مدت کوتاهی بعد از پرتودرمانی از بین می روند و عبارتند از:
- خستگی
- خشکی دهان و یا زخم های دهان
- حالت تهوع و یا استفراغ
- مشکلات روده، مانند اسهال
- مشکلات ادراری مانند فوریت یا بی اختیاری
- لنف ادم (تورم در بافت نرم)
- ریزش مو
- ناباروری
بسیاری از این موارد موقتی هستند و با گذشت زمان برطرف می شوند اما برخی دیگر مانند ناباروری ممکن است دائمی باشند. تیم پزشکی شما در کمک به بیمارانی که پرتو درمانی دریافت می کنند بسیار با تجربه خواهد بود و می توانند در مدیریت هر گونه عوارض جانبی به شما اطلاعات کافی را ارائه دهند.
کاربردهای انواع مختلف رادیوتراپی بدون درد
بسته به نوع تومور و شرایط بالینی بیمار، رادیوتراپی را می توان با اهداف مختلفی استفاده کرد:
- پرتودرمانی یا رادیوتراپی رادیکال که هدف آن از بین بردن کامل تومور است.
- رادیوتراپی قبل از عمل یا نئوادجوانت : قبل از جراحی برای برداشتن تومور انجام می شود تا اندازه آن کاهش یابد و در نتیجه عمل آسانتر شود. همچنین باعث کاهش خطر گسترش تعداد کمی از سلول های بیمار در طول جراحی می شود.
- رادیوتراپی بعد از عمل یا پرتو درمانی کمکی : پس از جراحی برای برداشتن تومور تجویز می شود تا شانس از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده و جلوگیری از عود بیماری را افزایش دهد.
- رادیوتراپی حین عمل که با نام IORT (پرتودرمانی حین عمل) نیز شناخته می شود: شامل تجویز دوز پرتو در حین جراحی برای برداشتن تومور است. نیاز به تجهیزات ویژه و سیستم های حفاظتی در اتاق عمل دارد، بنابراین فقط در برخی از مراکز تخصصی انجام می شود.
- رادیوتراپی تسکین دهنده : هدف متوقف کردن رشد تومور و تسکین علائم آن از جمله درد در اشکال پیشرفته و متاستاتیک و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی بیماران است.
- رادیو تراپی کل بدن : با این روش تمام بدن بیمار تحت تابش قرار می گیرد تا سلول های بیمار در برخی از تومورهای خاص که بر سلول های خون و سیستم لنفاوی تأثیر می گذارند، مانند برخی از انواع سرطان خون یا لنفوم، از بین بروند. سلول های آسیب دیده به لطف پیوند مغز استخوان یا سلول های پیش ساز خاص، به نام سلول های بنیادی، با خون یا سلول های لنفاوی سالم جدید جایگزین می شوند.
- پرتو درمانی فرسایشی : در این مورد دوزهای بالایی از پرتودرمانی برای تومورهای کوچک تجویز می شود. معمولاً جلسات درمانی کمی وجود دارد (1 تا 5) و از تکنیک های استریوتاکسیک استفاده می شود.
آیا رادیوتراپی درد دارد؟
بصورت کلی و خلاصه وار می توان گفت که رادیوتراپی یکی از مهمترین و اصلی ترین روش های درمانی سرطان می باشد که کاملا بدون درد انجام می شود و تنها ممکن است صدای دستگاه مقداری برایتان ازار دهنده باشند. اشعه ها کاملا بدون درد از پوست گذر می کنند و به تومور می تابند و آن را از بین می برند حتی اگر پرتو درمانی داخلی هم باشد ایمپلنت های موجود در داخل بدن به هیچ عنوان برایتان آزار دهنده نخواهند بود.