داروی هرسپتین trastuzumab مصرف و عوارض هرسیتین-آروین کلینیک

داروی هرسپتین نام تجاری دارویی به‌نام تراستوزوماب است. برای معالجه برخی از انواع  کنسر سینه ،مری و معده استفاده میشود .

نحوه عملکرد هرسپتین آن بدین صورت است که‌میتواند به‌کنترل رشد سلول های سرطانی که‌حاوی مقادیر بالایی ازگیرنده ۲ فاکتور رشد اپیدرمی انسانی (HER2) هستند کمک کند. HER2 درتمام سلولهای انسان یافت میشود که‌رشد و ترمیم سلولها راکنترل میکند. سطوح بالای HER2 دربرخی از انواع سرطان سینه، مری و معده یافت میشود که به‌رشد و بقای سلولهای سرطانی کمک میکند. اینها به‌عنوان سرطانهای HER2 مثبت شناخته میشوند. ازهر 5 کنسر سینه و معده 1 مورد HER2 مثبت است. داروی هرسپتین بامسدود کردن اثرات HER2 و تشویق سیستم ایمنی (دفاع طبیعی بدن) برای حمله و کشتن سلولهای سرطانی عمل میکند.

چگونگی عملکرد داروی هرسپتین

داروی هرسپتین یک معالجه هدفمند مهارکننده HER2 است بامسدود کردن توانایی سلولهای سرطانی برای دریافت سیگنال‌های شیمیایی که به‌سلولها میگویند رشد کنند، علیه سرطانهای سینه عمل میکند. این دارو رامیتوان برای درمان سرطان پستان که‌درمراحل اولیه یا پیشرفته یا متاستاتیک است، استفاده کرد. داروی هرسپتین درحال حاضر توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تایید شده است و برای معالجه کنسر سینه متاستاتیک برای جلوگیری ازرشد و برای درمان مراحل اولیه کنسر سینه، چه به‌عنوان بخشی ازیک رژیم شیمی درمانی یا به‌تنهایی پس ازیک رژیم شیمی درمانی که‌شامل آنتراسایکلین است، برای کاهش خطر بازگشت کنسر سینه استفاده میشود.

نحوه عملکرد داروی هرسپتین جلوگیری ازرشد سلولهای سرطانی است که به‌شکلی کنترل نشده رشد میکنند. هرسپتین بامسدود کردن سیگنال‌های شیمیایی که‌میتوانند این رشد کنترل نشده را تحریک کنند، روی سطح سلول سرطانی کار میکند. ژنها مانند دستورالعمل هایی هستند که به‌هر سلول بدن شما میگویند که‌چگونه رشد کند، چه نوع سلولی شود و چگونه رفتار کند. طرز کار این ژن‌ها به‌این صورت است که به‌سلولها دستور میدهند که پروتئین های جدید بسازند و این موجب فعالیت هایی اعم ازرشد، استراحت یا ترمیم سلول میشود.

توضیحات بیشتر داروی هرسپتین

برخی ازسلولهای سرطانی ناهنجاری‌هایی درژن ها دارند که به‌سلول میگویند چقدر و باچه سرعتی رشد کند. گاهی اوقات سلولهای سرطانی دارای کپی های بیش ازحد از این ژنها باناهنجاری هستند. هنگامی که نسخه های زیادی از این ژنها وجود داشته باشد، پزشکان ازآن به‌عنوان “بیان بیش ازحد” یاد میکنند. اما زمانی که‌این ژن ها زیاد ازحد فعال میشوند، سلول‌های سرطانی پروتئین‌های زیادی راکه‌رشد و تقسیم سلولی را زیر نظر دارند، میسازند و موجب رشد و پیشرفت بیماری میشوند. برخی ازسلول های کنسر سینه کپی‌های زیادی ازیک ژن خاص به‌نام  HER2 تولید می‌کنند. ژن  HER2  پروتئینی میسازد که به عنوان گیرنده HER2 شناخته میشود. گیرنده های HER2 مانند آنتن درسطح همه سلول ها هستند.

این گیرنده های HER2 سیگنال هایی دریافت میکنند که‌سلول رابه‌رشد و تکثیر تحریک میکند. اما سلول‌های کنسر سینه با تعداد زیادی گیرنده HER2 میتوانند سیگنال‌های رشد زیادی رادریافت کنند. این باعث میشود که‌آنها شروع به‌رشد و تکثیر بیش ازحد و خیلی سریع کنند. داروی هرسپتین با اتصال خود به‌گیرنده‌های HER2 روی سطح سلول‌های کنسر سینه و جلوگیری ازدریافت سیگنالهای رشد، عمل میکند. بامسدود کردن سیگنال ها، داروی هرسپتین میتواند رشد کنسر سینه راکند یا متوقف کند. داروی هرسپتین نوعی ازدرمان هدفمند ایمنی میباشد. علاوه بر مسدود کردن گیرنده‌های HER2، هرسپتین همچنین می تواند باهشدار دادن به‌سیستم ایمنی برای ازبین بردن سلول های سرطانی که به‌آن متصل است، به‌مبارزه با کنسر سینه کمک کند.

هنگام مصرف داروی هرسپتین چه انتظاری باید داشت؟

داروی هرسپتین رافقط می توان ازطریق انفوزیون داخل وریدی (IV) داد، به‌این معنی که‌مستقیماً ازطریق یک IV یا یک پورت وارد جریان خون شما میشود. اولین دوز داروی هرسپتین حدود 90 دقیقه طول میکشد. پس ازآن، دریافت سایر دوزهای هرسپتین فقط حدود 30 دقیقه طول می کشد. برنامه درمانی داروی هرسپتین شما به‌این بستگی دارد که‌آیا آن رابا داروهای دیگر دریافت میکنید یا خیر. میتوانید درمورد گزینه های برنامه درمانی خود باپزشک خود صحبت کنید. اگر کنسر پستان HER2 مثبت درمراحل اولیه برای شما تشخیص داده شده است ، احتمالاً داروی هرسپتین راهمراه بایک رژیم شیمی درمانی دریافت خواهید کرد. شما آن را برای مدت زمان مشخصی دریافت خواهید کرد. اگر کنسر سینه HER2 مثبت متاستاتیک برای شما تشخیص داده شده است ، تا زمانی که‌ازمزایای دارو بهره مند شوید و عوارض جانبی نگران کننده ای نداشته باشید، درمان با داروی هرسپتین ادامه مییابد.

 از داروی هرسپتین در چه مواردی استفاده می شود؟

• سرطان پستان HER2 مثبت درمراحل اولیه، پس ازجراحی و یا رادیوتراپیو شیمی درمانی، جهت کاهش خطر عود بیماری
• سرطان سینه HER2 مثبت پیشرفته که‌ازپستان گسترش یافته است (کنسرمتاستاتیک سینه)، برای کاهش سرعت رشد بیماری و افزایش زمان بقا.
• کنسر معده پیشرفته HER2 مثبت که ازمعده پخش شده است (سرطان متاستاتیک معده)
• کنسر معده- مری پیشرفته HER2 مثبت، که‌محل برخورد لوله غذا (مری) بامعده راتحت تاثیر قرار میدهد.

اگر کنسر سینه، مری یا معده دارید، قبل ازارائه هرسپتین ، آزمایشاتی برای بررسی مثبت بودن سرطان HER2 انجام خواهید داد.

 نحوه تجویز داروی هرسپتین

درمان با داروی هرسپتین دربیمارستان یا کلینیک انجام میشود.

به‌2 روش قابل ارائه است:

• ازطریق انفوزیون، جایی که دارو به‌آرامی ازطریق یک قطره وارد خون شما میشود. اولین درمان معمولاً حدود 90 دقیقه و درمانهای بعدی حدود 30 دقیقه طول میکشد.
• با تزریق زیر جلدی، که‌تزریقی به ران شما است و چند دقیقه طول میکشد (این فقط برای کنسر سینه قابل استفاده است)

اولین باری که داروی هرسپتین مصرف می کنید باید حدود 6 ساعت دربیمارستان بمانید تا بتوانید ازنظر عوارض جانبی تحت نظر باشید. برای جلسات درمانی بیشتر معمولاً فقط تا 2 ساعت ماندن دربیمارستان نیاز دارید.

درصورت ابتلا به کنسر سینه، هر 1 یا 3 هفته یکبار جلسه معالجه شما تشکیل خواهد شد. کنسر معده و مری معمولاً هر 3 هفته یک بار درمان میشود.

سرطان پستان درمراحل اولیه به‌مدت 1 سال نیاز به‌درمان دارد. برای کنسر سینه، مری یا معده که متاستاتیک است، درمان تا زمانی که‌کاربردی باشد مورد استفاده قرار میگیرد.

 عوارض جانبی داروی هرسپتین

داروی هرسپتین اغلب عوارض جانبی ایجاد میکند، اگرچه بسیاری ازاین عوارض درطول زمان کمتر میشوند.

عوارض جانبی زیر توسط حدود 1 نفر ازهر 10 نفر تجربه میشود:

• واکنش به دارو، مانند لرز، درجه حرارت بالا، تورم صورت و لب ها، سردرد، گرگرفتگی، احساس تهوع، خس خس سینه و تنگی نفس
• خستگی و مشکل درخواب یا بی خوابی
• اسهال یا  یبوست
• تعداد کم گلبول های سفید ضد عفونت که‌خطر ابتلابه عفونت راافزایش میدهد.
• کاهش اشتها و کاهش وزن
• درد درعضلات، مفاصل، قفسه سینه یا شکم
• آبریزش بینی
• چشم زخم، قرمزی چشم، تورم و ایجاد اشک درچشم
• لرزش
• سرگیجه
• سرفه
• فشار خون بالاتر یا پایین تر
• مشکلات قلبی – برای بررسی این موضوع آزمایشات منظمی خواهید داشت.

درصورت داشتن عوارض جانبی خاص، برای دریافت درمان وضعیت خود حتما اقدام کنید.

 تاثیر مانیتورینگ قلب بر روی داروی هرسپتین

مشکلات قلبی گاهی ممکن است درحین مصرف داروی هرسپتین ایجاد شود و میتواند جدی باشد.

قبل ازشروع درمان، آزمایشی خواهید داشت تا ببینید قلب شما چقدر خوب کار میکند – به‌عنوان مثال، یک اکوکاردیوگرام یا یک اسکن چند دروازه ای (MUGA)

درطول درمان نیز قلب شما به‌طور منظم بررسی میشود.

اگر تحت درمان با داروی هرسپتین هستید و موارد زیر رادارید، مهم است که به‌پزشک خود اطلاع دهید:

• تنگی نفس درطول روز یا شب
• تورم مچ پا

اگر در طول درمان دچار مشکلی درقلب خود شدید، درصورت استراحت کوتاه مدت ازمصرف داروی هرسپتین ، معمولاً بهبود مییابد.

کسانی که ممکن است نتوانند داروی هرسپتین مصرف کنند

داروی هرسپتین نباید برای درمان افراد مبتلابه کنسر سینه، مری یا معده که HER2 مثبت نیستند استفاده شود.

همچنین درموارد زیر نیز مناسب نیست:

• یک بیماری قلبی ازقبل وجود داشته باشد، مانند نارسایی قلبی، آنژین شدید یا مشکل در دریچه های قلب
• فشار خون بالا که به‌خوبی کنترل نشده است.
• دوران بارداری
• دوران شیردهی

درحین مصرف داروی هرسپتین و حداقل 7 ماه پس ازقطع درمان ازباردار شدن خودداری کنید، زیرا میتواند به‌جنین درحال رشد شما آسیب برساند. همچنین حداقل تا 7 ماه پس ازتوقف درمان ازشیردهی خودداری کنید، زیرا این دارو میتواند وارد شیر مادر شود و ممکن است برای نوزادان مضر باشد.