جاکاوی داروی درمان سرطان و اطلاعات قرص جاکاوی (Ruxolitinib) – آروین کلینیک

جاکاوی (Jakavi یا Ruxolitinib) حاوی ماده موثره روکسولیتینیب (به صورت فسفات) است. همچنین این دارو متعلق به‌گروهی از داروها به‌نام «مهارکننده‌های جک» است. جاکاوی برای درمان بزرگسالان مبتلا به‌میلوفیبروزیس، بزرگسالان مبتلابه پلی سیتمی ورا، وبیماران 12 سال وبالاتر مبتلا به‌بیماری پیوند درمقابل میزبان استفاده میشود.

قبل از استفاده از داروی جاکاوی چه نکاتی را باید بدانید؟

اگر تابه‌حال به‌روکسولیتینیب یاهر یک ازترکیبات ذکر شده در داروی جاکاوی  واکنش آلرژیک داشته اید، ازمصرف آن خودداری کنید. قبل ازشروع مصرف جاکاوی، پزشک تعدادی آزمایش خون انجام میدهد.
اگر شرایط پزشکی دیگری دارید، داروهای دیگری مصرف میکنید یاباردار هستید یاقصد بارداری دارید یادردوران شیردهی هستید، باپزشک خود صحبت کنید.

اگر داروهای دیگری مصرف کنید چه میشود؟

برخی ازداروها ممکن است با جاکاوی تداخل داشته باشند وبر عملکرد آن تأثیر بگذارند.

چگونه از داروی جاکاوی استفاده کنید؟

جاکاوی رادو بار درروز مصرف کنید. پزشک به‌شما خواهد گفت که‌چند قرص درروز مصرف کنید. قرص جاکاوی به‌صورت خوراکی باغذا یابدون غذا مصرف میشود وباید قرص ها رابه‌طور کامل بایک لیوان آب قورت دهید.

هنگام استفاده از داروی جاکاوی چه نکاتی را باید بدانید؟

به‌هر پزشک، دندانپزشک، متخصص بیهوشی یا داروسازی که‌مراجعه میکنید یادآوری کنید که‌از داروی جاکاوی استفاده میکنید.

اگر قصد جراحی دارید، به‌جراح یا متخصص بیهوشی بگویید که‌این دارو رامصرف میکنید.

بدون مشورت باپزشک، مصرف دارو راقطع نکنید یا دوز راکاهش ندهید.

اگر احساس سرگیجه دارید رانندگی نکنید واز ماشین آلات استفاده نکنید.

داروی‌ خود راتا زمان مصرف دربسته بندی اصلی نگهداری کنید.

آن رادر جای خشک و خنک دردمای اتاق، دور ازرطوبت و دور ازدسترس کودکان نگهداری کنید.

آیا داروی جاکاوی عوارض جانبی دارد؟

شایع ترین عوارض جانبی داروی جاکاوی شامل کبودی، سرگیجه، سردرد، یبوست، احساس خستگی، عفونت، تب، لرز، گلودرد، زخم های دهان، حالت تهوع، فشار خون بالا ورنگ پریدگی پوست است. عوارض جانبی جدی تر شامل مجاری ادراری و سایر عفونتهای جدی، زونا، کبودی راحتتر، اختلالات خونی و مشکلات تنفسی است که‌اینها ممکن است نیاز به‌مراقبت فوری پزشکی داشته باشند. اگر متوجه چیز دیگری که‌باعث نگرانی شما میشود یاممکن است باعث ناراحتی شما شود، به‌پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. همچنین درصورت تمایل به‌اطلاعات بیشتر ویا هرگونه نگرانی یا سؤال درمورد استفاده‌از داروی جاکاوی ، باید باپزشک یاداروساز خود صحبت کنید.

 سوالات متداول در مورد داروی جاکاوی

1. چرا بایداز جاکاوی استفاده کنم؟
2. قبل ازاستفاده چه نکاتی را باید بدانم؟
3. اگر داروهای دیگری مصرف کنم چه میشود؟
4. چگونه‌از جاکاوی استفاده کنم؟
5. هنگام استفاده‌ چه نکاتی راباید بدانم؟
6. آیا مصرف آن عوارض جانبی دارد؟
7. جزئیات دارو

 داروی جاکاوی برای درمان موارد زیر استفاده میشود

بیماری های بیشماری توسط داروی جاکاوی درمان میشود که تعدادی ازآن ها دراین قسمت بررسی می شود. میلوفیبروز، پلی سیتمی ورا و بیماری حاد و مزمن پیوند بااین دارو درمان میشود.

میلوفیبروز در بیماران بالغ

میلوفیبروز یک اختلال درمغز استخوان است که درآن مغز استخوان بابافت اسکار جایگزین میشود. مغز غیرطبیعی دیگر نمیتواند سلولهای خونی نرمال کافی تولید کند ومنجر به علائم مختلفی مانند تب، تعریق شبانه، درد استخوان، کاهش وزن وبزرگ شدن طحال میشود. جاکاوی میتواند اندازه طحال رادر بیماران مبتلا به‌اشکال مختلف کاهش دهد وعلائم راتسکین دهد.

پلی سیتمی ورا در بیماران بزرگسالی که عدم تحمل یا کنترل نشده با هیدروکسی اوره دارند

پلی سیتمی ورا یک اختلال درمغز استخوان است که‌درآن مغز سلولهای قرمز خون بیش ازحد تولید میکند. خون درنتیجه افزایش گلبولهای قرمز خون غلیظ‌تر می‌شود که‌منجر به‌علائم مختلفی مانند خارش، سردرد، مشکلات بینایی، درد شدید، سوزش دردستها یاپاها و لخته شدن رگهای خونی می‌شود. بزرگ شدن طحال نیز گاهی وجود دارد. داروی جاکاوی میتواند علائم راتسکین دهد واندازه طحال و حجم گلبولهای قرمز تولید شده دربیماران مبتلا به‌این بیماری راکاهش دهد.

بیماری حاد و مزمن پیوند در مقابل میزبان در بیماران 12 ساله و بالاتر

بیماری پیوند درمقابل میزبان عارضه‌ای است که‌پس ازپیوند خون یا مغز استخوان ازاهداکننده سالم به‌بیمار رخ می‌دهد، برای مثال زمانی که‌سلولهای خاص (سلول‌های T) در پیوند اهداکننده (مثلاً مغز استخوان) انجام نمی‌شود. دراین حالت سلول ها یا اندامهای میزبان رامیشناسد وبه‌آنها حمله میکند.

• دو شکل ازاین بیماری وجود دارد: حاد که‌معمولاً بلافاصله پس ازپیوند ایجاد می‌شود ومی‌تواند روی پوست، کبد و دستگاه گوارش تأثیر بگذارد، ومزمن که‌بعداً، حدود سه ماه پس ازپیوند ایجاد می‌شود. مزمن اغلب علائمی رادرپوست، کبد، دهان، ریه ها، دستگاه گوارش، سیستم عصبی عضلانی یادستگاه ادراری تناسلی ایجاد میکند. تقریباً هر عضوی میتواند تحت تأثیر این بیماری به‌صورت مزمن باشد.

جاکاوی میتواند علائم این بیماری رادرحالت حاد و مزمن کاهش داده و منجر به‌بهبود بیماری وبقای سلولهای پیوند شده، شود.

قبل از استفاده از داروی جاکاوی چه نکاتی را باید بدانید؟

هر داروی نیاز به‌رعایت یکسری نکات دارد. داروی جاکاوی نیز ازاین قاعده مستثنی نیست. جاکاوی باتوجه به‌اینکه برای‌بیماران سرطانی تجویز میشود پس نکات ریز بیشتری نیز دارد.

جاکاوی مصرف نکنید اگر: شمابه روکسولیتینیب یاهر یک ازمواد ذکر شده درانتهای این مقاله حساسیت دارید. برخی ازعلائم یک واکنش آلرژیک ممکن است شامل تنگی نفس، خس خس سینه یامشکل درتنفس باشد. تورم صورت، لبها، زبان یاسایر قسمتهای بدن؛ بثورات، خارش یا کهیر روی پوست ازدیگر علائم هستند.

اگر موارد زیر را دارید با پزشک خود مشورت کنید

قبل ازشروع دوره درمان با جاکاوی برای آزمایش خون با پزشک خود مشورت کنید.

مهم است که‌قبل از شروع وبه‌طور منظم درطول درمان بااین دارو، شمارش کامل خون داشته باشید. نتایج به‌پزشک کمک میکند تاتصمیم بگیرد چه‌دوزی برای‌شما بهتر است.

درطول درمان، ممکن است درمعرض خطر عوارض جانبی خاصی باشید. درک این خطرات و نحوه نظارت برآنها بسیار مهم است.

• آلرژی به‌هر دارو، غذا، مواد نگهدارنده یارنگ دیگر.
• عدم تحمل لاکتوز
• یک عفونت
• مشکلات کلیه
• مشکلات کبد
• سرطان پوست
• بیماری سل
• هپاتیت B ویروسی

مصرف داروی جاکاوی در دوران بارداری و شیردهی

اگر باردار هستید این دارو رامصرف نکنید. اگر دردوران بارداری آن را مصرف کنید، ممکن است روی جنین درحال رشد شما تأثیر بگذارد. درصورت مصرف این دارو ازشیردهی خودداری کنید. مشخص نیست که‌آیا ماده مؤثر موجوددر جاکاوی به‌شیر مادر منتقل میشود یا خیر. به‌همین دلیل ممکن است که‌فرزند شما تحت تأثیر دارو قرار بگیرد. اگر باردار هستید یاقصد بارداری دارید یادر دوران شیردهی هستید به‌پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما میتواند باشما درمورد خطرات و مزایای آن صحبت کند.

فرزندان و مصرف داروی جاکاوی

برای مصرف هر داروی به کودکان و خردسالان با پزشکان مشورت صورت گیرد و دقیقا طبق نظر آن ها و نه سرخود دارو مصرف شود زیرا کودکان با توجه به شرایطی مانند سیستم ایمنی  ضعیف تر همیشه در معرض خطر هستند. داروی جاکاوی برای بیماران 12 سال وبالاتر قابل استفاده است. این دارو رابه‌کودک زیر 18 سال ندهید. اطلاعات کافی برای‌توصیه استفاده ازاین دارو برای‌کودکان زیر 18 سال وجود ندارد.

 اگر داروهای دیگری به هنگام درمان با داروی جاکاوی مصرف کنید چه میشود؟

همانطور که می دانید نباید هر دارویی را با هم مصرف کنید زیرا ممکن است اثرات جانبی منفی در پی داشته باشد و پزشکان در هنگام تجویز دارو حواسشان به این مورد است. اگر داروی  را با جاکاوی دیگری مصرف می‌کنید، ازجمله داروها، ویتامینها یامکملهایی که‌میتوانید بدون نسخه ازداروخانه، سوپرمارکت یافروشگاه مواد غذایی بهداشتی خود بخرید، به‌پزشک یاداروساز خود اطلاع دهید.

 

برخی از داروها و جاکاوی ممکن است با یکدیگر تداخل داشته باشند و بر عملکرد آن تأثیر بگذارند. این شامل موارد زیر میشود:

ممکن است به‌مقادیر متفاوتی ازداروهای خود نیاز داشته باشید، یاممکن است نیاز به‌مصرف داروهای مختلف داشته باشید. اگر مطمئن نیستید که‌چه داروها، ویتامینها یا مکملهایی مصرف میکنید وآیا این داروهابر جاکاوی تأثیر میگذارند یاخیر، باپزشک یاداروساز خود مشورت کنید.

• برخی ازداروهای مورد استفاده برای‌درمان عفونتهای قارچی مانند کتوکونازول، ایتراکونازول، پوزاکونازول و وریکونازول
• برخی ازداروهای مورد استفاده برای‌درمان انواع عفونتهای باکتریایی مانند آنتی بیوتیکها ازجمله: سیپروفلوکساسین، کلاریترومایسین، اریترومایسین یا تلیترومایسین.
• برخی ازداروهای مورد استفاده برای‌درمان عفونتهای ویروسی داروهای مورد استفاده برای‌درمان HIV/AIDS مانند آتازاناویر، ایندیناویر، نلفیناویر، ریتوناویر، ساکویناویر.
• برخی ازداروهای مورد استفاده برای‌درمان فشار خون بالا مانند وراپامیل، نیفدیپین یا کارودیلول.

نحوه مصرف داروی جاکاوی

قرص جاکاوی راکامل بایک لیوان آب قورت دهید. همه دستوراتی که‌پزشک متخصص شما یاداروساز تجویز کرده است راکاملا پیگیری ورعایت کنید. آنهاممکن است بااطلاعات موجود دراین مقاله متفاوت باشند. اگردستورالعمل روی‌برچسب رامتوجه نشدید، ازپزشک یاداروساز خود کمک بخواهید.

 میزان و دوز مصرف داروی جاکاوی

پزشک به شما خواهد گفت که‌هر روز چند قرص مصرف کنید. پزشک ممکن است بسته به‌نحوه پاسخ شما به‌درمان ونتایج آزمایشات خون، کبد و کلیه، دوز شما راتنظیم کند. پزشک شما همچنین ممکن است لازم باشد بداند که‌آیا شما داروهای دیگری مصرف میکنید یاخیر. اگر درحین مصرف جاکاوی احساس ناخوشایندی داشتید، ممکن است پزشک مقدار مصرفی شما راتغییر دهد یابه‌شما بگوید که‌برای مدتی مصرف جاکاوی راقطع کنید.

به‌طور معمول دارو رادو بار درروز، هر روز، چه باغذا وچه بدون غذا مصرف میکنید.

اگر دیالیز میشوید، یک نوبت جاکاوی قبل ازدیالیز ویک نوبت دیگر بعد ازدیالیز مصرف کنید. پزشک به‌شما خواهد گفت که‌قبل وبعد ازدیالیز چند قرص باید مصرف کنید.

داروی خود راهر روز تقریباً درساعت معینی مصرف کنید. مصرف آن درساعت معین هرروز بهترین اثر راخواهد داشت. همچنین به‌شما کمک میکند زمان مصرف آن رابه‌خاطر بسپارید.

اگر فراموش کردید از داروی جاکاوی استفاده کنید

اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی داروی جاکاوی فرا رسیده است، دوز فراموش شده رارها کنید ونوبت بعدی رازمانی که‌میخواهید مصرف کنید. درغیر این صورت، به‌محض یادآوری آن رامصرف کنید وسپس به‌مصرف آن برگردید. برای‌جبران دوزی که‌فراموش کرده اید، دو دوز مصرف نکنید. این ممکن است احتمال بروز یک عارضه جانبی ناخواسته راافزایش دهد. اگر دربه‌خاطر سپردن مصرف داروی خود مشکل دارید، ازداروساز خود بخواهید تانکاتی را ارائه دهد.

داروی جاکاوی را چه مدت باید مصرف کرد؟

مصرف جاکاوی راتازمانی که‌پزشک به‌شما گفته است ادامه دهید.

این یک درمان طولانی مدت است. پزشک شما به‌طور منظم وضعیت شما رابررسی میکند تامطمئن شود که‌درمان اثر مطلوب دارد. اگر درمورد مدت زمان مصرف داروی جاکاوی سوالی دارید، باپزشک یاداروساز خود صحبت کنید.

اگر از داروی جاکاوی زیاد استفاده میکنید

اگر فکر میکنید که‌ممکن است بیش ازحد جاکاوی مصرف کرده باشید، ممکن است به‌مراقبتهای پزشکی فوری نیاز داشته باشید. حتی اگر هیچ نشانه ای ازناراحتی یا مسمومیت وجود نداشته باشد، باید این کار راانجام دهید.

 هنگام استفاده از داروی جاکاوی چه نکاتی را باید بدانید؟

کارهایی که‌باید انجام دهید: به‌طور مرتب به‌پزشک خود مراجعه کنید تاوضعیت شما رادرتمام مراحل بیماری کامل بررسی کند. قبل و درطول درمان‌با داروی جاکاوی ، پزشک ممکن است آزمایش‌های خون تجویز کند و وضعیت کبد وکلیه‌های شما رابررسی کند تاازاثربخشی دارو وجلوگیری ازعوارض جانبی ناخواسته مطمئن شود. پزشک شما همچنین ممکن است به‌طور مرتب سطح لیپیدها (چربی) رادرخون شما بررسی کند وبه‌طور دوره ای تغییرات پوست شما رامورد بررسی قرار دهد.

• اگر دردوره درمان‌با جاکاوی باردار شدید، حتما سریع پزشک متخصص خود رادرجریان بگذارید.
• اگر قصد جراحی دارید، به‌جراح یامتخصص بیهوشی بگویید که‌این دارو رامصرف میکنید. زیرا ممکن است سایر داروهای مورد استفاده درحین جراحی راتحت تأثیر قرار دهد.
• به‌هر پزشک، دندانپزشک یاداروسازی که‌مراجعه میکنید یادآوری کنید که‌از جاکاوی استفاده میکنید.

کارهایی که‌نباید انجام دهید: این دارو رابه‌دیگران ندهید، حتی اگر وضعیت آنها شبیه شما به‌نظر برسد. ازآن برای‌درمان هرگونه مشکلات دیگر استفاده نکنید، مگر اینکه پزشک به‌شما بگوید. هنگام مصرف جاکاوی از خوردن گریپ فروت یا آب گریپ فروت خودداری کنید زیراممکن است درعملکرد دارو اختلال ایجاد کند. بدون مشورت باپزشک، مصرف دارو راقطع نکنید یادوز آن راتغییر ندهید.

اگر مصرف آن رابه‌طور ناگهانی قطع کنید، ممکن است وضعیت شما بدتر شود یاممکن است عوارض جانبی ناخواسته ای به‌وجود آید. درصورت امکان، قبل ازقطع کامل دارو، پزشک مقدار مصرف روزانه شما رابه‌تدریج کاهش میدهد.

 رانندگی یا استفاده از ماشین آلات در دوره درمان با جاکاوی

مراقب رانندگی، کار باماشین آلات یاانجام کارهایی باشید که‌نیاز به هوشیاری دارند تازمانی که‌مشخص شود جاکاوی چه تأثیری برشما میگذارد.

داروی جاکاوی ممکن است دربرخی افراد باعث سرگیجه شود.

اگر هنگام برخاستن ازرختخواب یا ایستادن احساس سبکی سر، سرگیجه یا غش دارید، به‌آرامی برخیزید.

به‌آرامی ایستادن، به‌خصوص زمانی که‌ازتخت یاصندلی بلند میشوید، به‌بدن کمک میکند تابه‌تغییر وضعیت وفشار خون عادت کند. اگر این‌مشکل ادامه پیدا کرد یا‌بدتر شد، باپزشک خود صحبت کنید.

مراقب داروی خود باشید

داروی خود راتازمان مصرف درظرف اصلی نگهداری کنید. آن رادرجای خشک و خنک دردمای اتاق به‌دور ازنور مستقیم خورشید نگهداری کنید. دقت کنید کنیدکه جاکاوی یاداروهای دیگر خود رانزدیک سینک یادرحمام قرار ندهید. آن رادرماشین یاروی طاقچه نگذارید. دستورالعملهای داخل کارتن درمورد نحوه مراقبت صحیح ازدارو رادنبال کنید. آن رادرجایی نگهداری کنید که‌کودکان خردسال به‌آن دسترسی ندارند. یک کمد قفل دار حداقل یک و نیم متر بالاتر ازسطح زمین مکان مناسبی برای‌نگهداری داروها است. اگر پزشک به‌شما گفت که‌مصرف این دارو راقطع کنید یاتاریخ انقضا به‌پایان رسیده است، ازداروساز خود بپرسید که‌با داروهایی که‌باقی مانده‌اند چه‌کار کنید. اگر تاریخ انقضای جاکاوی تمام شده یاآسیب دیده است، آن رابرای دفع به‌داروساز خود برگردانید.

 آیا داروی جاکاوی عوارض جانبی دارد؟

همه داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشد. اگر هر گونه عوارض جانبی راتجربه کردید، اکثر آنها جزئی و موقتی هستند. بااین حال، برخی از عوارض جانبی بعد از مصرف جاکاوی ممکن است نیاز به‌مراقبت پزشکی داشته باشند. اگر متوجه چیز دیگری شدید که‌ممکن است باعث ناراحتی شما شد، به‌پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی کمتر جدی داروی جاکاوی

لیست پایین شامل عوارض جانبی رایجتر داروی جاکاوی میباشد. اکثر این عوارض جانبی، خفیف تا متوسط ​​هستند ومعمولاً پس ازچند روز تا چند هفته ازدرمان ناپدید میشوند.

• سرگیجه
• سردرد
• مقدار بیش از حد گاز در روده (نفخ)
• یبوست
• حالت تهوع
• افزایش وزن
• خستگی، خستگی، رنگ پریدگی پوست (علائم احتمالی کم خونی که ناشی از سطح پایین گلبولهای قرمز خون است).

عوارض جانبی جدی داروی جاکاوی

• مشکلات خونریزی:خونریزی غیرمعمول و بریدگیهایی که خونریزی در آنها متوقف نمیشود.
• کبودی راحت تر از حالت عادی
• خستگی مفرط
• عفونت ها
• درد هنگام ادرار کردن
• تب، لرز، گلودرد یا زخم دهان
• زونا (هرپس زوستر) – بثورات پوستی دردناک همراه با تاول
• ضربان قلب سریع
• تب
• گیجی و تنفس سریع
• اختلالات پوستی: خالهایی که‌ممکن است درطول زمان تغییر اندازه، شکل یا رنگ دهند، یا خالهای جدیدی که‌ممکن است علائم سرطان پوست باشند (غیر ملانوما)
• داروی جاکاوی و اختلالات تنفسی :تب، سرفه، تنفس دشوار یادردناک، خس خس سینه، درد درقفسه سینه هنگام تنفس (علائم احتمالی ذات الریه، عفونت با سیتومگالوویروس یا عفونت با ویروس)سرفه مداوم همراه باخلط خونی، تب، تعریق شبانه وکاهش وزن (علائم احتمالی سل)

سایر عوارض جانبی که دراینجا ذکر نشده است ممکن است دربرخی افراد رخ دهد وممکن است تنها زمانی پیدا شوند که‌پزشک هر ازگاهی آزمایشاتی رابرای بررسی پیشرفت شما انجام دهد. این‌شامل موارد زیر میشود:

• سطح پایین گلبولهای قرمز خون (کم خونی)، سطح پایین گلبولهای سفید خون (نوتروپنی)، سطح پایین پلاکت (ترومبوسیتوپنی)
• سطح بالای کلسترول (هیپرکلسترولمی) یاچربی درخون (هیپرتری گلیسیریدمی)
• نتایج آزمایش عملکرد غیر طبیعی کبد یاکلیه
• فشار خون بالا (فشار خون بالا)
• افزایش سطح خون آنزیم های عضلانی

نکته: همیشه قبل ازاینکه تصمیم به‌قطع مصرف داروهای خود بگیرید، حتما باپزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

 مشخصات داروی جاکاوی

این دارو تنها درصورت تجویز پزشک و با در دست داشتن نسخه به‌فرد بیمار ارائه میشود. جاکاوی اعتیاد آور نیست.

آلرژنهای بالقوه حاوی قندها، به‌عنوان مونوهیدرات لاکتوز. این ماده حاوی ساکارز، گلوتن، تارتازین یا هر رنگ آزو دیگری نیست.

اگر به‌هر یک ازاین مواد حساسیت دارید ازمصرف داروی جاکاوی خودداری کنید.

عناصر غیرفعال:

• سلولزهای میکروکریستالی
• استئارات منیزیم
• سیلیس بی آب کلوئیدی
• نشاسته سدیم گلیکولات نوع A
• هیپرولوز
• پوویدون
• لاکتوز مونوهیدرات

داروی جاکاوی چه شکلی است؟

قرص جاکاوی در چهار شکل مختلف و در بسته های 56 عددی عرضه میشود.

• 5 میلی گرم: قرصهای منحنی گرد وسفید تاتقریباً سفید با “L5” دریک طرف و “NVR” درطرف دیگر (AUST R 198934)
• 10 میلی گرم: قرصهای منحنی گرد سفید تاتقریباً سفید با “L10” دریک طرف و “NVR” درطرف دیگر (AUST R 232702)
• 15 میلی گرم: قرصهای بیضی شکل منحنی وسفید تاتقریباً سفید با “L15” دریک طرف و “NVR” درطرف دیگر (AUST R 198936)
• 20 میلی گرم: قرصهای منحنی کشیده سفید تاتقریباً سفید با “L20” دریک طرف و “NVR” درطرف دیگر.