داروی تارسوا عوارض و هشدارهای احتیاطی تارسوا

داروی تارسوا یک داروی سرطان است که درسرطان ریه سلول غیرکوچک پیشرفته (سرطان گسترش یافته ویا ماستاتیک) استفاده میشود. چنین ازاین دارو برای درمان موارد زیر نیز استفاده میشود:

• بیمارانی که قبلاً درمان نشده‌اند و سلولهای سرطانی آنها تغییرات خاصی (جهشهای فعال‌کننده) درژن پروتئینی بنام گیرنده فاکتور رشد اپیدرمی دارند.

• بیماران مبتلابه جهش های فعال کننده EGFR که بیماری آنها پس از شیمی درمانی اولیه پایدار است. پایداربه این معنی است که سرطان باشیمی درمانی (داروهای درمان سرطان) نه بهبود یافته و نه بدتر شده است.
• بیماران مبتلابه جهشهای فعال کننده EGFR که شیمی درمانی قبلی درآنها موثر نبوده است.
• بیماران بدون جهش فعال کننده EGFR که شیمی درمانی قبلی درآنها موثر نبوده و سایر درمانها برای وضعیت آنها نامناسب هستند.

داروی تارسوا همچنین دربیماران مبتلابه سرطان پانکراس متاستاتیک، همراه باجمسیتابین (یکی دیگراز داروهای سرطان) استفاده میشود. این دارو حاوی ماده فعال ارلوتینیب است.

این دارو به عنوان مونوتراپی برای درمان بیماران مبتلابه سرطان ریه سلول غیر کوچک پیشرفته که تومورهای آنها توسط جهشهای رایج فعال کننده ژن EGFR هدایت میشود، بکار برده میشود. همچنین برای بیماران مبتلابه سرطان لوزالمعده پیشرفته همراه باشیمی درمانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

داروی تارسوا ممکن است بعنوان یک درمان اولیه یا یک درمان طولانی مدت تجویز شود. همچنین بعنوان درمان دوم یابعدی برای بیماری که پس ازدرمان باشیمی درمانی پیشرفت کرده (بدتر شده) استفاده میشود .

این دارو همچنین برای درمان سرطان لوزالمعده درمراحل پیشرفته تجویز میشود که مراحل بیماری عبارتنداز:

• بصورت موضعی پیشرفته (به غدد لنفاوی و عروق خونی مجاور گسترش یافته است )؛
• متاستاتیک میباشد؛
• توموربا جراحی قابل برداشتن نیست.

برای کنترل این وضعیت، مصرف داروی تارسوا باداروی شیمی درمانی جمسیتابین تجویز میشود. این ترکیب دارویی برای بزرگسالانی که برای سرطان پانکراس خود شیمی درمانی نکرده اند، مورد استفاده واقع میشود.

عوارض جانبی خفیف داروی تارسوا

عوارض جانبی خفیف داروی تارسوا میتواند شامل موارد زیر باشد:

• اسهال خفیف
• بثورات پوستی
• ضعف
• سرفه کردن
• تنگی نفس
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• عوارض جانبی خفیف چشم مانند:
  • تاری دید
  • ناراحتی چشم
  • حساسیت به نور
  • قرمزی، آبریزش یاخشکی چشم
• خستگی
• واکنش آلرژیک خفیف

بیشتر این عوارض جانبی ممکن است طی چند روز تا چند هفته از بین بروند. اما اگر شدیدتر شدند یااز بین نرفتند، باپزشک یاداروساز خود صحبت کنید.

عوارض جانبی جدی مصرف داروی تارسوا

عوارض جانبی جدی از داروی تارسوا رایج نیست، اما ممکن است رخ دهد. درصورت داشتن عوارض جانبی جدی حتما باپزشک متخصص خود درارتباط باشید.

این قبیل عارضه های جانبی شدید و نشانه های آنها شامل موارد زیر است:

• عوارض جانبی جدی چشم، مانند زخم قرنیه یابروز زخم درجلوی چشم وعلائم آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
  • درد شدید چشم و قرمزی
  • احساس وجود شئ خارجی درچشم
  • چرکیا ترشح از چشم

اختلالات چشمی ناشی از مصرف داروی تارسوا باعث خشکی چشم، رشد غیرعادی مژه یاتورم قرنیه میشود. قرنیه پوشش شفاف کره چشم است. این تورم ممکن است باعث تحریک چشم یاآسیب به چشم شود.

• مشکلات کبد؛ علائم و نشانه ها میتواند شامل موارد زیر باشد:
  • درد شکم
  • زردی
  • تهوع و استفراغ
  • افزایش آنزیمهای کبدیدر خون شما
• نارسایی کلیه؛علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
  • خستگی
  • تجمع مایع درمچ پاها یاپاهای شما
  • مشکل درتنفس
  • گیجی
  • برون ده ادرار کم
• سوراخ شدن دستگاه گوارش یابعبارتی پارگی معده یاروده؛سوراخ شدن دستگاه گوارش سوراخی است که درمعده یاروده شما ایجاد میشود. بیمارانتحت درمان با تارسوا ممکن است درمعرض خطر بیشتری برای سوراخ شدن دستگاه گوارش باشند اگر:

1.از داروهایی استفاده میکنند که ممکن است به جلوگیری از رشد رگهای خونی کمک کنند. استروئیدها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و برخی شیمی درمانیها از این قبیل موارد هستند.

2.سابقه زخم یاسایر بیماریهای معده داشته باشند.

درهر صورت علائم این عارضه جانبی عبارت از موارد زیر میباشد:

• درد شدید درشکم شما
• تهوع و استفراغ
• استفراغیا مدفوع خونی

• کم خونی همولیتیکمیکروآنژیوپاتیک یاتخریب گلبولهای قرمز که منجربه آسیب یاانسداد رگهای خونی کوچک میشود و ترومبوسیتوپنی  که همان تعداد کم پلاکتها میباشد. علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
  • خستگی
  • مشکلات کبدی
• سکته مغزیدر افرادی که جمسیتابین به همراه داروی تارسوا مصرف میکنند. علائمی، که ممکن است بطور ناگهانی شروع شوند، میتوانند شامل موارد زیر باشند:
  • بی حسی یاضعف دریک طرف بدن شما
  • گیجی
  • لکنت زبان
• بیماری بینابینی ریه یااسکار ریه که شامل علائم زیر است:
  • تنگی نفس
  • سرفه کردن
  • تب
• عوارض جانبی مرتبط باپوست:
  • بثورات پوستی
  • پوست خشک و ترک خورده
  • بثوراتی که پس از قرار گرفتن درمعرض نور خورشید ظاهر میشود یابدتر میشود
  • تیره شدن رنگ پوست
  • ناخنهای شکننده، شلیا تیره تر از حد معمول
  • هیرسوتیسم یارشد موهای جدید یاافزایش یافته بدن
  • ایجاد تاول و لایه برداری پوست
• اسهال شدید
• واکنش آلرژیک شدید
• مشکلات خونی، از جمله خونریزی و لخته شدن که اینها میتواند منجربه سکته مغزی و مرگ بشود.

 

هشدارها قبل از شروع دوره درمان با داروی تارسوا

• حوادث خونریزی هنگام مصرف وارفارین با داروی تارسوا :اگر از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده میکنید، حتمابه پزشک خود اطلاع دهید. مصرف تارسوا بااین دارو می تواند باعث مرگ شود.
• دارو میتواندبه نوزاد متولد نشده آسیب برساند.زنان باید درطول درمان و حداقل تا 1 ماه پس از آخرین دوز  از کنترل بارداری موثر استفاده کنند. اگر درطول مصرف باردار شده اید حتمابه  پزشک خود اطلاع دهید. درطول درمان و تا 2 هفته پس از دوز نهایی از شیردهی خودداری کنید.

آیا داروی تارسوا برای درمان سرطان سینه تایید شده است؟

داروی تارسوا برای درمان سرطان سینه تایید نشده است و دریک کارآزمایی بالینی ، ارلوتینیب (داروی فعال در داروی تارسوا ( موثرتر ازسایر درمانهای سرطان پستان نشان داده نشده است).

آیا تارسوا باعث ریزش مو میشود؟

خیر، داروی تارسوا نباید باعث ریزش مو شود. این عارضه جانبی درآزمایشات بالینی داروی تارسوا گزارش نشده است. بااین حال، درمان باداروی تارسوا ممکن است موهای شما را نازکتر، فر یاخشکتر کند. همچنین ممکن است باعث هیرسوتیسم (رشد جدید یا افزایش یافته موهای بدن) بعنوان یک عارضه جانبی شود.

بااین حال درصورت مصرف دارو با داروی شیمی درمانی جمسیتابین ممکن است ریزش مو رخ دهد. داروی تارسوا همراه باجمسیتابین برای درمان سرطان لوزالمعده درمراحل پیشرفته تجویز میشود و مانند سایر داروهای شیمی درمانی، جمسیتابین نیز ممکن است بعنوان یک عارضه جانبی باعث ریزش مو شود.

هنگام مصرف تارسوا چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید؟

درصورت ابتلابه موارد زیر:

• اسهال شدید یامداوم، حالت تهوع (احساس بیماری درمعده)، ازدست دادن اشتها، یااستفراغ.
• تنگی نفس یاسرفه که بهبود نمیابد.
• سوزش چشم.
• راش، تاول، یالایه برداری پوست
• هرگونه تغییردر عادات سیگار کشیدن

در هنگام مصرف تارسوا در مورد مشکلات پوستی (از جمله بثورات پوستی)، مو و ناخن یا اسهال چه چیزهایی باید بدانم؟

• پوست از جمله بثورات:
  • درحین مصرف داروی تارسوا ، اگر پوست درمعرض آفتاب قرار گیرد، بثورات ممکن است ایجاد شود یابدتر شود.بنابراین از لوسیونها و کرمهای ضد آفتاب بدون الکل استفاده کنید یااز قرار گرفتن درمعرض نور خورشید خودداری کنید.
  • پوست و ناخنهای شما ممکن است تیره تر شوند.همچنین ممکن است دچار خشکی پوست و ترکهای پوستی همراه باراش شوید.
• مو و ناخن:مشکلات مو و ناخن دربیمارانی که داروی تارسوا مصرف میکنند دیده شده است. از جمله این موارد میتوان به افزایش موهای زائد و شکنندگی یاشل شدن ناخنها اشاره کرد.
• اسهال:اسهال معمولاً باداروهای ضد اسهال قابل درمان است. پزشک شما میتواندبه شما کمک کند تا داروی مناسب خود را پیدا کنید.

درصورت مصرف داروها یامکملهای دیگر درحین مصرف داروی تارسوا چه باید بکنم؟

• همیشه درمورد تمام داروها و مکملهای گیاهی که مصرف می کنیدبه پزشک خود بگویید.
• قبل از صحبت باپزشک خود، مصرف داروها یامکملهای گیاهی جدید را شروع نکنید.
• قبل از رفتن به جلسه درمان گریپ فروت نخورید یا آب گریپ فروت ننوشید.

آیا سیگار بر درمان من با داروی تارسوا تأثیر میگذارد؟

• اگر سیگار میکشید، قبل ازشروع درمان باید سیگار را ترک کنید.
• اگربه سیگار کشیدن ادامه دهید، ممکن است نیازبه تنظیم درمان بوسیله داروی تارسوا داشته باشید.

محدودیتهای استفاده از روش درمان با داروی تارسوا:

• ایمنی و کارایی داروی تارسوا دربیماران مبتلابه سرطان ریه سلول غیر کوچک پیشرفته که تومورهای آنها دارای سایر جهشهای EGFR هستند ثابت نشده است.
• برای استفاده درترکیب شیمی درمانی مبتنی بر پلاتین توصیه نمی شود.

هشدارها و اقدامات احتیاطی در مصرف داروی تارسوا

حال به بررسی مواردی میپردازد که نیاز جدی به توجه دارند ومیبایست درتجویز و همچنین مصرف آن دقت کافی لحاظ شود .بنابراین بیمار به هیچ عنوان نباید مصرف خودسرانه دارو را درپیش بگیرد چرا که عوارض آن بسیارجدی ودردناک هستند.به چندین مورد ازعوارض داروی تارسوا را بیان کرده ایم.

کم خونی همولیتیک میکروآنژیوپاتیک همراه باترومبوسیتوپنی

بیماری بینابینی ریه

موارد جدی، از جمله بیماریهای خطرناک و کشنده، میتواندبا درمان داروی تارسوا رخ دهد.طی یک مطالعه انجام شده 1.1 درصد از افرادی که تحت درمان قرار میگیرندبه عوارض جانبی شدید مبتلا میشوند. بطور میانگین زمان شروع علائم دربیماران تحت درمان بین 5 روز تا بیش از 9 ماه پس از شروع درمان دیده شده است.

تجویز داروی تارسوا را برای شروع حاد علائم ریوی غیرقابل توضیح جدید یاپیشرونده مانند تنگی نفس، سرفه و تب درانتظار ارزیابی تشخیصی خودداری کنید.

نارسایی کلیه

سندرم هپاتورنال، نارسایی حاد کلیوی شدید از جمله موارد کشنده، و نارسایی کلیوی میتواندبا درمان داروی تارسوا رخ دهد.نارسایی کلیوی ممکن است از تشدید اختلال اولیه کبدی یاکم آبی شدید ناشی شود.

تجویز داروی تارسوا را دربیمارانی که دچار نارسایی شدید کلیوی میشوند تا رفع سمیت کلیوی خودداری کنید.درطول درمان ، نظارت دوره ای بر عملکرد کلیه و الکترولیتهای سرم انجام دهید.

سمیت کبدی با یابدون نارسایی کبدی:

نارسایی کبدی و سندرم کبدی، از جمله موارد کشنده است که میتواندبادرمان داروی تارسوا دربیماران باعملکرد طبیعی کبد رخ دهد. بامصرف داروی تارسوا خطر مسمومیت کبدی دربیماران بانارسایی اولیه کبدی افزایش مییابد.

درطول درمان بوسیله داروی تارسوا آزمایشات دوره ای کبد (ترانس آمینازها، بیلی روبین و آلکالین فسفاتاز) را انجام دهید.افزایش دفعات نظارت بر عملکرد کبد برای بیماران مبتلابه نارسایی کبدی یاانسداد صفراوی از قبل مورد نیاز است.

دربیمارانی که آزمایشهای غیرطبیعی کبدی آنها بامعیارهای بالا مطابقت دارد، بطور قابل توجهی بهبود نمیابد یاظرف 3 هفته برطرف می‌شود، مصرف را قطع کنید.

سوراخ شدن دستگاه گوارش:

سوراخ شدن دستگاه گوارش، ازجمله موارد کشنده، ممکن است بامصرف داروی تارسوا رخ دهد.بیمارانی که همزمان باداروهای ضد رگ زایی، کورتیکواستروئیدها یا شیمی درمانی مبتنی بر تاکسان دریافت میکنند، یاسابقه زخم معده یابیماری دیورتیکول را دارند، ممکن است درمعرض افزایش خطر سوراخ شدن دستگاه گوارش باشند.

دربیمارانی که دچار سوراخ شدن دستگاه گوارش می شوند، مصرف دارو رابرای همیشه قطع کنید.

اختلالات پوستی بولوز و لایه بردار:

شرایط پوستی تاول دار، تاول دار و لایه بردار، ازجمله مواردی است که نشان دهنده سندرم استیونز-جانسون/نکرولیز سمی اپیدرمی میباشد که دربرخی موارد کشنده است و میتواندبا مصرف داروی تارسوا رخ دهد.

اگر بیمار دچار تاول یالایه برداری شدید شد، مصرفرا قطع کنید.

صدمه مغزی و عروقی:

درکارآزمایی کارسینوم پانکراس، 7 بیمار درگروه مصرف داروی تارسوا به اضافه جمسیتابین دچار سانحه عروقی مغزی شدند.یکی از این موارد هموراژیک بود و تنها حادثه کشنده بود. درمقایسه، درگروه دارونمابه همراه جمسیتابین هیچ گونه حادثه عروقی مغزی مشاهده نشد.

اختلالات چشمی:

کاهش تولید اشک، رشد غیرطبیعی مژه، کراتوکونژونکتیویت سیکا یاکراتیت میتواندبا درمان داروی تارسوا رخ دهد و میتواند منجربه سوراخ شدن یازخم قرنیه شود.

درصورت مراجعه بیماران بااختلالات چشمی حاد یابدتر مانند درد چشم، مصرف را قطع کنید.

خونریزی دربیماران مصرف کننده وارفارین:

دربیمارانی که وارفارین یاسایر داروهای ضد انعقاد مشتق ازکومارین مصرف میکنند، بطور منظم زمان پروترومبین و INR را درطول درمان بوسیله داروی تارسوا کنترل کنید.