نحوه مصرف داروی تمودال و عوارض جانبی داروی تمودال
داروی تمودال (Temodal یا temozolomide) متعلق بهگروه داروهای ضد سرطان است وبطور خاص بهگروه داروهای ضد سرطان معروف بهعوامل آلکیله کننده تعلق دارد و باتداخل در DNA – ماده ژنتیکی کهبرای تولید مثل سلولها ضروری است- ازرشد سلولهای سرطانی جلوگیری میکند. ازآنجایی کهسلولهای سرطانی سریعتر ازسلولهای طبیعی تولید مثل میکنند، سلولهای سرطانی توسط دارو هدف قرار میگیرند. داروی temodal برایدرمان انواع خاصی ازتومورهای مغزی استفاده میشود.
داروی تمودال ممکن است تحت نامهای تجاری متعدد ویابهاشکال مختلف موجود باشد. هرنام تجاری خاصی ازاین دارو ممکن است درهمه اشکال موجود نباشد یابرایهمه شرایطی کهدراینجا مورد بحث قرار گرفته است تأیید شده باشد. همچنین، برخی ازاشکال این دارو ممکن است برایهمه شرایطی کهدراینجا مورد بحث قرار گرفته است استفاده نشود.
ممکن است پزشک شما ایندارو رابرای شرایطی غیر ازموارد ذکر شده دراین مقاله اطلاعات دارویی پیشنهاد کرده باشد. اگر دراین مورد باپزشک خود صحبت نکرده اید یامطمئن نیستید که چرااین دارو رامصرف میکنید، باپزشک خود صحبت کنید. بدون مشورت باپزشک مصرف این دارو راقطع نکنید.
داروی تمودال را بهدیگران ندهید، حتی اگر علائم مشابه شما راداشته باشند. درصورتی کهپزشک آنها راتجویز نکرده باشد، مصرف ایندارو برایافراد مضر است.
چگونه باید از داروی تمودال استفاده کرد؟
دوز توصیه شده داروی تمودال باتوجه بهسطح بدن متفاوت است وپزشک این موضوع رادرنظر میگیرد که آیا قبلاً تحت شیمی درمانی بوده اید یاخیر. قبل ازهر چرخه جدید درمان، خون شما آزمایش میشود وبسته بهنتایج آزمایش ممکن است دوز تمودال تغییر کند.
temozolomide بهطور معمول یکبار درروز بهمدت 5 روز و سپس یک دوره استراحت 23 روزه مصرف میشود. این چرخه 28 روزه تا زمانی کهدرمان کامل شود، طبق ارزیابی پزشک تکرار میشود.
براینوع خاصی ازتومور مغزی تازه تشخیص داده شده بهنام گلیوبلاستوما مولتی فرم، داروی تمودال روزانه همراه باپرتو بهمدت 42 روز تجویز میشود.4 هفته پس ازتکمیل پرتو، 6 سیکل 28 روزه درمانبا این دارو شروع میشود.
کپسولهای تمودال راباید بهطور کامل بایک لیوان آب حداقل یک ساعت قبل از غذا بلعید. کپسولها راباز نکنید یانجوید. درصورت تماس تصادفی بامحتویات کپسول، محل راباآب بشویید.
داروهای ضد تهوع رامیتوان درست قبل یابعداز داروی تمودال مصرف کرد تابهکاهش خطر استفراغ کمک کند. درصورت بروز استفراغ پس ازمصرف دارو، دوز دوم رامصرف نکنید. برایدریافت دستورالعملهای بیشتر باپزشک خود تماس بگیرید.
موارد زیادی میتواند بردوز دارویی کهفرد نیاز دارد تأثیر بگذارد، مانند وزن بدن، سایر شرایط پزشکی وسایر داروها. اگر پزشک شما دوز متفاوتی رابادوزهای ذکر شده دراینجا توصیه کرده است، روش مصرف دارو رابدون مشورت باپزشک خود تغییر ندهید.
مهم استکه داروی تمودال رادقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر یک نوبت رافراموش کردید، آن رادراسرع وقت مصرف کنید وبهبرنامه منظم خود ادامه دهید. اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، برایجبران نوبت فراموش شده دو دوز مصرف نکنید، مگر اینکه پزشک بهشما بگوید.
چه کسانی نباید داروی تمودال را مصرف کنند؟
داروی تمودال رادردمای اتاق نگهداری کنید، ازرطوبت محافظت کنید واز دسترس کودکان دور نگه دارید. داروها رادرفاضلاب (مثلاً در سینک یا توالت) یادرزباله های خانگی نریزید. ازداروساز خود بپرسید کهچگونه داروهایی راکه دیگر مورد نیاز نیستند یاتاریخ مصرف آنها تمام شده است دور بیندازید.
- افرادی کهبه داروی تمودال یاهر ترکیبی ازاین دارو حساسیت دارند.
- کسانی کهبه داکاربازین حساسیت دارند.
- اشخاصی کهعملکرد مغز استخوان آنها بهشدت کاهش یافته است.
عوارض جانبی داروی تمودال
بسیاری ازداروها میتوانند عوارض جانبی ایجاد کنند. یک عارضه جانبی پاسخ ناخواسته بهیک دارو است کهدردوزهای معمولی مصرف شود. عوارض جانبی میتواند خفیف یاشدید، موقت یادائمی باشد.
عوارض جانبی ذکر شده درزیر برایهمه کسانی کهاین دارو رامصرف میکنند صدق نمیکند. اگر درمورد عوارض جانبی نگران هستید، خطرات و مزایای داروی تمودال راازپزشک خود بپرسید.
عوارض جانبی زیر توسط حداقل 1% ازافرادی که تمودال رامصرف میکنند گزارش شده است. بسیاری ازاین عوارض جانبی قابل مدیریت هستند وبرخی ممکن است بهمرور زمان خودبهخود ازبین بروند.
اگر اینعوارض جانبی داروی تمودال برایشما رخ داد وشدید یاآزاردهنده بودند، باپزشک خود تماس بگیرید. داروساز شما رادرمورد مدیریت عوارض جانبی راهنمایی میکند.
- درد شکم
- تاری دید
- تغییرات در درک طعم
- یبوست
- اسهال
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خستگی
- ریزش مو
- سردرد
- خارش
- درد مفاصل
- کمبود انرژی
- از دست دادن اشتها
- ضعف عضلانی
- حالت تهوع
- کهیر
- احساس سوزن سوزن شدن
- مشکل خواب
- ضعف
- کاهش وزن
- استفراغ
مشکلات جدی که می تواند عوارض داروی تمودال را افزایش دهد
اگرچه بیشتر عوارض جانبی داروی تمودال ذکر شده درزیر اغلب اتفاق نمی افتد، اما اگر بهدنبال مراقبت پزشکی نباشید، میتوانند منجر بهمشکلات جدی شوند:
- اضطراب
- احساس سوزش، سوزن سوزن شدن یاگزگز دردستها یاپاها
- گیجی
- مشکل در صحبت کردن
- اختلال شنوایی بعد از مصرف داروی تمودال
- افزایش قند خون (بهعنوان مثال، تکرر ادرار، افزایش تشنگی، خوردن بیش ازحد، کاهش وزن غیر قابل توضیح، بهبود ضعیف زخم، عفونت)
- مشکلات حافظه
- زخم یاالتهاب دهان
- درد، کبودی، تحریک، خارش، گرما، تورم یاقرمزی درمحل تزریق
- تغییرات خلقی سریع
- بثورات همراه با تورم پوست، ازجمله درکف دست ها وکف پاها (اگر در تنفس مشکل ندارید)
- تنگی نفس و سرفه
- علائم کم خونی (گلبولهای قرمز کم، به عنوان مثال، سرگیجه، پوست رنگ پریده، خستگی یاضعف غیر معمول، تنگی نفس)
- علائم خونریزی (مانند کبودی آسان، خونریزی لثه، خونریزی بینی، استفراغ خون، خون در ادرار، مدفوع قیری تیره)
- علائم افسردگی (مانند تمرکز ضعیف، تغییر وزن، تغییر در خواب، کاهش علاقه به فعالیت، افکار خودکشی)
- علائم عفونت (تب، لرز، سرفه، گلودرد)
- علائم مشکلات کبدی (بهعنوان مثال، تهوع، استفراغ، اسهال، کاهش اشتها، کاهش وزن، زرد شدن پوست یاسفیدی چشم، ادرار تیره، مدفوع کم رنگ)
- ذات الریه (علائمی مانند سرفه ای کهازبین نمیرود یامشکل درتنفس و تب)
در صورت بروز هر یک از موارد زیر ، مصرف داروی تمودال را متوقف کنید و فوراً به پزشک مراجعه کنید :
برخی ازافراد ممکن است عوارض جانبی دیگری غیر ازموارد ذکر شده راتجربه کنند. اگر درطول مصرف داروی تمودال متوجه علائمی شدید کهشما رانگران میکند، باپزشک خود مشورت کنید.
- تشنج
- علائم یک واکنش آلرژیک (مانند مشکل درتنفس، کهیر، یاتورم صورت یاگلو)
- علائم خونریزی درمعده (مثلاً مدفوع خونی، سیاه یاقیری، تف کردن خون، استفراغ خون یاموادی کهشبیه تفاله قهوه است)
- علائم یک واکنش شدید پوستی مانند تاول زدن، لایه برداری، بثورات پوستی که ناحیه وسیعی ازبدن راپوشانده است، بثورات پوستی کهبهسرعت گسترش مییابد، یاراش همراه باتب یاناراحتی
- تورم دستها یاپاها همراه باتنگی نفس
- علائم آنسفالیت هرپس سیمپلکس (مانند تب، سردرد، تغییرات شخصیتی، تشنج، استفراغ)
آیا اقدامات احتیاطی یا هشدار برای مصرف داروی تمودال وجود دارد؟
قبل ازشروع استفاده از داروی تمودال ، حتماً پزشک خود رادرمورد هرگونه شرایط پزشکی یا آلرژی کهممکن است داشته باشید، داروهایی کهمصرف میکنید، چه باردار هستید یادردوران شیردهی، هرواقعیت مهم دیگری درمورد سلامتی خود مطلع کنید. این عوامل ممکن است برنحوه استفاده شما ازاین دارو تأثیر بگذارد.
نقایص مادرزادی: داروی تمودال میتواند اثرات ژنوتوکسیک داشته باشد ، بهاین معنی کهممکن است بهمواد ژنتیکی موجود دراسپرم آسیب برساند. این میتواند منجر بهنقص مادرزادی شود. اگر مردی هستید کهتحت درمانبا Temodal هستید، نباید درطول درمان و تا 6 ماه پس ازدرمان، صاحب فرزند شوید.
اختلالات خونی: این دارو میتواند باعث کاهش سطح برخی سلول های خونی شود. این ممکن است منجر بهمشکلاتی درلخته شدن خون، سیستم ایمنی، یاانتقال اکسیژن ازطریق بدن شود. درصورت بروز تب، لرز، کبودی آسان، رنگ پریدگی یا خونریزی (علائم ممکن است شامل مدفوع سیاه و قیری، خون درادرار، یا بریدگی هایی کهخونریزی رامتوقف نمیکند) درحین مصرف این دارو، فوراً باپزشک خود تماس بگیرید. پزشک شما آزمایش خون دوره ای رابرای نظارت براجزای مختلف خون ترتیب میدهد.
عفونت هپاتیت B: داروی تمودال بافعال شدن مجدد عفونت هپاتیت B مرتبط است. اگر درگذشته بههپاتیت B مبتلا بوده اید، باپزشک خود صحبت کنید کهچگونه این دارو ممکن است بروضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی شما ممکن است بر دوز و اثربخشی این دارو تأثیر بگذارد، و اینکه آیا نظارت خاصی لازم است یاخیر.
عملکرد کلیه: سلامت و تاثیر گذاری داروی تمودال جهت استفاده اشخاصی که بهمشکلات کلیوی مبتلا هستند هنوز اثبات نشده است. درصورت داشتن مشکلات کلیوی باید بهدقت تحت نظر پزشک باشید.
عملکرد کبد: داروی تمودال ممکن است عملکرد کبد راکاهش دهد وباعث نارسایی کبد ازجمله مرگ شود. اگر مشکلات کبدی دارید، باپزشک خود صحبت کنید کهچگونه داروی تمودال ممکن است بروضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی شما ممکن است بردوز و اثربخشی این دارو تأثیر بگذارد، واینکه آیا نظارت خاصی لازم است یاخیر. پزشک شما ممکن است بخواهد عملکرد کبد شما رابهطور منظم باآزمایش خون درحین مصرف این دارو آزمایش کند.
اگر علائم مشکلات کبدی مانند خستگی، احساس ناخوشی، ازدست دادن اشتها، حالت تهوع، زردی پوست یاسفیدی چشم، ادرار تیره، مدفوع رنگ پریده، درد شکم یاتورم و خارش پوست راتجربه کردید، بلافاصله باپزشک خود تماس بگیرید.
ناباروری مردان: ناباروری برگشت ناپذیر ممکن است دراثر درمان با داروی تمودال ایجاد شود. بنابراین، مردانی کهممکن است درآینده بخواهند فرزندی داشته باشند، باید قبل ازشروع درمان، درمورد نگهداری اسپرم درسرما -انجماد براینگهداری طولانی مدت- مشورت کنند.
پنومونی پنوموسیستیس کارینی: افرادی کهروزانه داروی تمودال راهمراه بااشعه مصرف میکنند، ممکن است درمعرض خطر بیشتری برایابتلا بهیک نوع جدی از پنومونی بهنام پنومونی پنوموسیستیس کارینی باشند. اگر Temodal رابهصورت روزانه همراه بااشعه مصرف میکنید، پزشک، دارویی برایکمک بهجلوگیری از PCP تجویز میکند.
استفراغ: تهوع و استفراغ دردرمان با داروی تمودال بسیار شایع است. مصرف داروهای ضد تهوع قبل یابعد ازمصرف داروی ممکن است توصیه شود.
بارداری: این دارو درصورت استفاده دردوران بارداری ممکن است بهجنین آسیب برساند. زنان باید درحین مصرف این دارو ازباردار شدن خودداری کنند. درحین استفاده ازاین دارو و تا 6 ماه پس ازقطع دارو ازکنترل بارداری موثر استفاده کنید. درصورت بارداری سریعا پزشک متخصص خودرادرجریان وضعیت سلامتیتان بگذارید.
تغذیه باشیر مادر: مشخص نیست کهآیا داروی تمودال بهشیر مادر منتقل میشود یاخیر. توصیه میشود که زنان درحین مصرف این دارو، شیردهی راقطع کنند.
کودکان: میزان موثر واقع شدن این دارو هنوز جهت استفاده بیماری کودکان بهاثبات نرسیده است.
سالمندان: افراد بالای 70 سال و بیشتر با مصرف داروی تمودال باکاهش تعداد گلبولهای سفید خون یاسلولهای پلاکت مواجه میشوند. این میتواند برتوانایی بدن آنها برایمبارزه باعفونت یاتوانایی خون آنها برایلخته شدن تأثیر بگذارد.
چه داروهایی میتوانند با داروی تمودال تداخل داشته باشند؟
تداخل بین دو دارو همیشه بهاین معنا نیست کهشما باید مصرف یکی ازآنها راقطع کنید. باپزشک خود درمورد اینکه چگونه هرتداخل دارویی مدیریت میشود یاباید مدیریت شود، صحبت کنید.
داروهایی غیر ازموارد ذکر شده درپایین ممکن است با داروی تمودال تداخل داشته باشند. درمورد تمام داروهای تجویزی، بدون نسخه و داروهای گیاهی که مصرف میکنید بهپزشک یاتجویز کننده خود اطلاع دهید. همچنین درمورد مکملهایی کهمصرف میکنید بهآنها بگویید. ازآنجایی کهکافئین، الکل، نیکوتین سیگار یاداروهای خیابانی میتوانند بر عملکرد بسیاری ازداروها تأثیر بگذارند، درصورت استفاده ازآنها باید بهپزشک خود اطلاع دهید.
- آمفوتریسین B
- باسیل
- کلوزاپین
- دفریپرون
- دنوزوماب
- دیپیرون
- اکیناسه
- فینگولیمود
- لفلونوماید
- ناتالیزوماب
- نیولوماب
- سایر داروها برای درمان سرطان (به عنوان مثال، کربوپلاتین، سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، ایفوسفامید، وین کریستین)
- پیمکرولیموس
- روفلومیلاست
- تاکرولیموس
- تراستوزوماب
- واکسنها
- اسید والپروئیک
اگر هر یکاز این داروهابا تمودال رامصرف میکنید، باپزشک یاداروساز خود صحبت کنید. بسته بهشرایط خاص شما، پزشک ممکن است موارد زیر راازشما بخواهد:
- قطع مصرف یکی ازداروها
- تغییر یکی ازداروها
- تغییر نحوه مصرف یک یا هر دو دارو
- بدون تغییر وضعیت موجود
داروی تمودال به چه شکلی عرضه میشود؟
داروی تمودال بهصورت کپسول عرضه و تجویز میشود و شامل موارد زیر است:
5 میلی گرم
هر کپسول سایز 3، باکلاه سبز مات و بدنه سفید مات، درپوش با جوهر سیاه با “TEMODAL”، بدنه باجوهر سیاه با 2 نوار، “5 میلی گرم” و آرم Schering-Plough، حاوی 5 میلی گرم داروی تمودال . ترکیبات غیر دارویی: دی اکسید سیلیکون کلوئیدی، لاکتوز بی آب، سدیم نشاسته گلیکولات، اسید استئاریک و اسید تارتاریک. پوسته کپسول: FD&C آبی شماره 2، ژلاتین، سدیم لوریل سولفات، دی اکسید تیتانیوم و اکسید آهن زرد؛ جوهر: شلاک، پروپیلن گلیکول، هیدروکسید آمونیوم، اکسید آهن سیاه و گاهی اوقات هیدروکسید پتاسیم.
20 میلی گرم
هر کپسول سایز 2، با کلاهک زرد و بدنه سفید مات، درپوش باجوهر سیاه با “TEMODAL”، بدنه باجوهر سیاه با2 نوار، “20 میلی گرم” و آرم Schering-Plough، حاوی 20 میلی گرم است. داروی Temodal ترکیبات غیر دارویی: دی اکسید سیلیکون کلوئیدی، لاکتوز بی آب، سدیم نشاسته گلیکولات، اسید استئاریک و اسید تارتاریک. پوسته کپسول: ژلاتین، سدیم لوریل سولفات، دی اکسید تیتانیوم و اکسید آهن زرد؛ جوهر: شلاک، پروپیلن گلیکول، هیدروکسید آمونیوم، اکسید آهن سیاه و گاهی اوقات هیدروکسید پتاسیم.
100 میلی گرم
هر کپسول سایز 1، باکلاه صورتی مات و بدنه سفید مات، درپوش با جوهر سیاه با “TEMODAL”، بدنه باجوهر سیاه با 2 نوار، “100 میلی گرم” و آرم Schering-Plough، حاوی 100 میلی گرم تمودال . ترکیبات غیر دارویی: دی اکسید سیلیکون کلوئیدی، لاکتوز بی آب، سدیم نشاسته گلیکولات، اسید استئاریک و اسید تارتاریک. پوسته کپسول: ژلاتین، سدیم لوریل سولفات، اکسید آهن قرمز و دی اکسید تیتانیوم؛ جوهر: شلاک، پروپیلن گلیکول، هیدروکسید آمونیوم، اکسید آهن سیاه و گاهی اوقات هیدروکسید پتاسیم.
140 میلی گرم
هر کپسول سایز 0 با کلاه آبی و بدنه سفید مات، درپوش با جوهر سیاه با “TEMODAL”، بدنه باجوهر سیاه با 2 نوار، “140 میلی گرم” و آرم Schering-Plough، حاوی 140 میلی گرم داروی temozolomide . ترکیبات غیر دارویی: دی اکسید سیلیکون کلوئیدی، لاکتوز بی آب، گلیکولات نشاسته سدیم، اسید استئاریک و اسید تارتاریک؛ پوسته کپسول: FD&C آبی شماره 2، ژلاتین، سدیم لوریل سولفات و تیتانیوم دی اکسید گلیکول، پروپینیل گلیکول، در هیدروکسید آمونیوم، اکسید آهن سیاه و گاهی اوقات هیدروکسید پتاسیم.
250 میلی گرم
هر کپسول سایز 0، باکلاه سفید مات و بدنه سفید مات، درپوش باجوهر سیاه با “TEMODAL”، بدنه باجوهر سیاه با2 نوار، “250 میلی گرم” و آرم Schering-Plough، حاوی 250 میلی گرم داروی تمودال است. ترکیبات غیر دارویی: دی اکسید سیلیکون کلوئیدی، لاکتوز بی آب، سدیم نشاسته گلیکولات، اسید استئاریک و اسید تارتاریک. پوسته کپسول: ژلاتین، سدیم لوریل سولفات و دی اکسید تیتانیوم؛ جوهر: شلاک، پروپیلن گلیکول، هیدروکسید آمونیوم، اکسید آهن سیاه و گاهی اوقات هیدروکسید پتاسیم.