داروی تایکرب نحوه مصرف و موارد مصرف تایکرب – آروین کلینیک

داروی تایکرب یک داروی سرطان است که‌برای درمان بیماران مبتلا به کنسر سینه استفاده میشود که نشان داده شده است که مقادیر زیادی HER2 را دارا هستند. این بدان معنی است که کنسر پروتئین خاصی به نام HER2 رادر مقادیر زیادی در سطح سلولهای سرطانی تولید میکند. داروی تایکرب به روشهای زیر استفاده میشود:

• در ترکیب با کپسیتابین (یک داروی دیگر) زمانی که کنسر پیشرفته یا متاستاتیک است و به دنبال درمان قبلی ازجمله آنتراسایکلین و تاکسان (انواع دیگر داروهای سرطان) و پس از درمان بیماری متاستاتیک بیمار با تراستوزوماب (داروی دیگر) بدتر شده و پیشرفت داشته است.
• در ترکیب با تراستوزوماب برای کنسر متاستاتیکی که‌به هورمون‌ ها پاسخ نمیدهد، و زمانی که قبلاً باترکیبی از تراستوزوماب و سایر داروهای (شیمی‌درمانی) درمان می‌شد بدتر شد.
• در ترکیب بایک مهارکننده آروماتاز ​​(یک نوع دیگر از داروهای سرطان) در زنانی که در دوران یائسگی بوده اند، زمانی که کنسر متاستاتیک بوده و به هورمون ها پاسخ میدهد. این ترکیب در زنانی که‌در حال حاضر برای درمان سرطان خود نیازی به شیمی درمانی استاندارد ندارند استفاده میشود.

داروی تایکرب حاوی ماده فعال لاپاتینیب است .

داروی تایکرب (tykerb) چگونه استفاده میشود؟

داروی تایکرب رافقط میتوان بانسخه تهیه کرد و فقط باید توسط پزشکی که‌در ارائه داروهای کنسر تجربه دارد شروع شود.

داروی تایکرب به‌صورت قرص (250 میلی گرم) دردسترس است و دوز توصیه شده 4 قرص درروز هنگام استفاده با تراستوزوماب، 5 قرص درروز همراه با کپسیتابین و 6 قرص درروز در صورت مصرف با مهارکننده آروماتاز ​​است. همه قرص ها باید هر روز در زمان مشخصی باهم مصرف شوند، حداقل یک ساعت قبل یا یک ساعت بعد ازغذا.

پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که‌درمان رادربیمارانی که‌عوارض جانبی خاصی راتجربه میکنند، به‌ویژه آنهایی که‌بر قلب، ریه ها یا کبد تأثیر میگذارند، قطع یا متوقف کند. اگر بیماران دوباره شروع به‌مصرف Tykerb کنند، ممکن است نیاز بهاستفاده ازدوز کمتری داشته باشند. بیمارانی که‌پس ازابتلا به مشکلات شدید کبدی مصرف داروی تایکرب راقطع می کنند، نباید دوباره مصرف دارو راشروع کنند.

داروی تایکرب به چه صورت کار میکند؟

سلولهای سرطانی کنترل نشده رشد میکنند. داروی تایکرب باتداخل با پروتئینهای خاصی به‌نام کیناز که‌میتواند این رشد کنترل نشده راتحریک کند، درداخل سلول سرطانی کار میکند.  ژن ها مانند دستورالعمل هایی هستند که‌به هر سلول دربدن میگویند چگونه رشد کنند، چگونه رفتار کنند. آنها این کار رابا دستور دادن به‌سلول برای ساخت پروتئینهای خاصی انجام میدهند که‌باعث فعالیت خاصی میشود – مانند رشد، استراحت یا ترمیم سلول. برخی ازسلولهای سرطانی ناهنجاری‌هایی در ژن‌ها دارند که‌به سلول میگویند چقدر و باچه سرعتی رشد کند. گاهی اوقات سلولهای سرطانی دارای نسخه های بسیار زیادی ازاین ژن ها با ناهنجاری هستند. هنگامی که‌ازاین ژن ها نسخه های زیادی وجود داشته باشد، پزشکان ازآن به‌عنوان “بیان بیش ازحد” یاد میکنند. بابرخی ازاشکال بیان بیش ازحد ژن، سلولهای سرطانی پروتئین‌های زیادی راکه‌رشد و تقسیم سلولی راکنترل میکنند، میسازند و باعث رشد و گسترش کنسر میشوند.

داروی تایکرب چگونه روی بدن اثر می گذارد

برخی ازسلولهای کنسر سینه کپی های زیادی ا یک ژن خاص بنام HER2 (گیرنده اپیدرمی انسانی 2) تولید میکنند.  ژن HER2 پروتئینی به نام گیرنده HER2 میسازد. گیرنده های HER2 مانند گوش یا آنتن درسطح همه سلول ها هستند. سلولهای کنسر سینه که HER2 رابیش ازحد بیان میکنند ژن بیش ازحد پروتئین گیرنده HER2 میسازد و گفته میشود HER2 مثبت است. گیرنده های HER2 ازسیگنال های پروتئینی به‌نام کینازها برای کنترل میزان انرژی سلول ها برای رشد و تکثیر استفاده میکنند.

سلولهای کنسر سینه که HER2 رابیش ازحد بیان میکنند، میتوانند فعالیت کیناز زیادی داشته باشند، بنابراین سلولهای سرطانی بیش ازحد و خیلی سریع رشد میکنند. داروی تایکرب یک مهارکننده HER2 است که‌باتداخل باکینازهای مرتبط با HER2 درداخل سلول کار میکند و میزان انرژی سلولهای کنسر سینه رابرای رشد و تکثیر محدود میکند. بامحدود کردن مقدار انرژی، Tykerb میتواند رشد کنسر سینه راکند یا متوقف کند. Tykerb یک درمان هدفمند است، اما برخلاف هرسپتین و آواستین (نام شیمیاییbevacizumab) یک درمان هدفمند ایمنی نیست. درمان های هدفمند ایمنی نسخه هایی از آنتی بادی های طبیعی هستند که‌مانند آنتی بادی های ساخته شده توسط سیستم ایمنی بدن ما عمل میکنند. داروی تایکرب یک ترکیب شیمیایی است نه یک آنتی بادی.

داروی تایکرب  متفاوت از Herceptin و Perjeta (نام شیمیاییpertuzumab) که‌مهارکننده های HER2  نیز هستند، عمل میکند. هرسپتین و پرجتا پروتئین HER2 رادرسطح سلولهای کنسر سینه مسدود میکنند. Perjeta ناحیه متفاوتی رادرگیرنده HER2 نسبت به Herceptin هدف قرار میدهد، بنابراین اعتقاد براین است که‌به‌گونه ای کار میکند که‌مکمل هرسپتین است. داروی تایکرب پروتئین HER2 رادرداخل سلول مسدود میکند. به‌دلیل این مکانیسم متفاوت است که Tykerb ممکن است دربرابر کنسر های HER2 مثبتی که‌پاسخ به Herceptin رامتوقف کرده اند، موثر باشد.

اثرات جانبی احتمالی داروی تایکرب چیست؟

نکات مهمی که‌باید درمورد عوارض جانبی داروی تایکرب TYKERB به‌خاطر بسپارید:

• شما تمام عوارض جانبی ذکر شده درزیر رادریافت نخواهید کرد.
• عوارض جانبی اغلب ازنظر شروع، مدت و شدت قابل پیش بینی هستند.
• عوارض جانبی تقریباً همیشه برگشت پذیر هستند و پس ازاتمام درمان ازبین خواهند رفت.
• عوارض جانبی کاملا قابل کنترل هستند. گزینه های زیادی برای به‌حداقل رساندن یا جلوگیری ازآنها وجود دارد.

عوارض شایع تر داروی تایکرب

• اسهال ناشی بعد از مصرف داروی تایکرب 
• سندرم دست و پا (اریترودیسستزی پالمار-پلانتار یا PPE) – بثورات پوستی، تورم، قرمزی، درد و/یا لایه برداری پوست درکف دست ها و کف پاها. معمولاً خفیف است، دراوایل 2 هفته پس ازشروع درمان شروع شده است. امکان دارد نیاز به‌کاهش دوز دارو داشته باشد.
•  کم خونی (تعداد کم گلبولهای قرمز خون)
• حالت تهوع و استفراغ
• افزایش آنزیم های کبدی (افزایش سطح AST، ALT و بیلی روبین)

عوارض کمتر رایج تایکرب

• کهیر
• شمارش خون پایین ممکن است گلبول های سفید و پلاکتهای شما بطور موقت کاهش یابد. این می تواند شما رادرمعرض افزایش خطر عفونت و/یا خونریزی قرار دهد.
• خستگی
• درد شکم بعد از مصرف داروی تایکرب
• زخمهای دهان
• سوزش سردل
• درد در بازوها، پاها، کمر
• تنگی نفس
• مشکل درخوابیدن
• پوست خشک

عوارض جانبی بسیار نادر داروی تایکرب

• مشکلات قلبی ازجمله کاهش پمپاژ خون ازقلب، یا ضربان قلب غیر طبیعی به‌ندرت ممکن است رخ دهد.
• اسهال شدید که‌ممکن است منجربه کم آبی بدن شود.