سرطان آمپولاری در چه ناحیه ای دیده می شود؟ آیا سرطان آمپولاری درمان می شود؟

سرطان آمپولاری نوع بدخیم و نادری ازکنسر  است و زمانی اتفاق می افتدکه کنسر دربخشی ازبدن به‌نام آمپول Vater شروع میشود. آمپول Vater دهانه کوچکی است که درآن مجاری پانکراس و صفراوی (از کبد) به‌قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) متصل میشوند. این مجاری ترشحات خود رابه روده ها رها میکنند. این بیماری رامیتوان کنسر آمپول واتر نیز نامید. سرطانهای آمپولاری سریع رشد میکنند واحتمال گسترش بیشتری دارند. به‌طور کلی، هرچه تومور پیشرفته‌تر باشد، سریعتر رشد میکند. همچنین آمپولاری درنزدیکی مجرای پانکراس ایجاد میشود وتقریباً مانند کنسر پانکراس درمان میشود.

علت سرطان آمپولاری

باتوجه به‌مطالعات وتحقیقات انجام شده هنوز علل ابتلابه سرطان آمپولاری مشخص نیست امابه‌طور کلی این بیماری زمانی فرد رامبتلا میکند که‌سلولهای غیر طبیعی دربدن رشد داشته باشند و توده یاتوده هایی بهنام تومور دربدن شما ایجاد کنند که درصورتی که‌مدت زمان طولانی دربدن شما باقی بمانند، به‌موقع درمان نشوند و اندازه آن ها بزرگ تر شود به‌نواحی مجاور و غدد لنفاوی و همچنین سایر نقاط بدن گسترش میابند( متاستاز)

کسانی که در معرض ابتلا به سرطان آمپولاری هستند

• افرادی که‌بیماری زمینه ای ارثی دارند که‌باعث رشد پولیپ درسیستم گوارشی آنها میشود. برخی جهش‌های ژنتیکی که‌از نسل‌های مختلف خانواده شما منتقل میشود، میتواند خطر ابتلابه سرطان آمپولاری رابه‌میزان قابل توجهی افزایش دهد. بااین حال تنها درصد کمی از  آمپولاری باژن های ارثی مرتبط هستند. شایع‌ترین سندرم‌های ارثی که‌خطر آمپولاری راافزایش میدهند، پولیپ آدنوماتوز خانوادگی وسندرم لینچ است که‌به عنوان کنسر روده بزرگ غیر پولیپوز ارثی نیز شناخته میشود.
• افرادی که‌بیماری التهابی روده دارند.
• افراد مسن بالای 70 سال
• احتمال ابتلای مردان به آمپولاری کمی بیشتر اززنان است.

علائم سرطان آمپولاری

شایع ترین علامت این کنسر زردی پوست و چشم به‌دلیل انسداد درمجرای صفراوی میباشد. اگر جریان صفرا به‌روده ها مسدود شود، وارد خون میشود و باعث زرد شدن پوست میشود.

سایر علائم آمپولاری عبارتند از:

• ازدست دادن اشتها
• کاهش وزن
• شکم درد
• کمر درد
• خارش پوست
• ناراحتی معده و استفراغ
• اسهال
• تب
• خونریزی دستگاه گوارش
• تعداد کم گلبول های قرمز خون (کم خونی)
• التهاب پانکراس (پانکراتیت)
• مدفوع رنگ پریده و چرب
• عفونت
• کم خونی
• خونریزی مقعدی

بسیاری ازاین علائم آمپولاری ممکن است ناشی ازسایر مشکلات سلامتی باشد. بنابراین مهم است که‌درصورت داشتن این علائم وعدم بهبود آن به‌پزشک مراجعه کنید.

تشخیص سرطان آمپولاری

زردی شایع ترین علامت است. پزشکی که‌به‌آن مراجعه میکنید حتما درمورد سوابق سلامتی وبیماری، علائمی که‌دارید، عوامل خطروسابقه خانوادگی بیماری ازشما سوال خواهد کرد وسپس معاینه فیزیکی انجام خواهد داد.

همچنین ممکن است انجام یک یاچند مورد ازاین تستها را تجویز کند:

• آزمایش خون وادرار: برای بررسی کم خونی، سطح بیلی روبین وسایر تغییراتی که‌ممکن است نشانه این کنسر باشند تجویز میشود میشود.
• تستهای تصویربرداری:میتوان برای‌جستجوی توموراز این تست استفاده کرد و ممکن است شامل سونوگرافی یا سی تی اسکن یا ام آر آی باشد.
• آندوسکوپی:روشی است که‌از آندوسکوپ برای مشاهده و بررسی تومور استفاده کنند. آندوسکوپ یک لوله بلند ونازک است ویک دوربین فیلمبرداری کوچک درانتهای آن وجود دارد. ازطریق دهان به‌مری ومعده میرود وهمچنین میتوان ازآن برای برداشتن نمونه‌های بافتی استفاده کرد که درآزمایشگاه برای‌یافتن وجود سلول‌های سرطانی بررسی میشوند.
• کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی: ازاین آزمایش برای‌بررسی مجاری لوزالمعده و صفراوی وبرای مشاهده میزان انسداد آنها استفاده میشود.

تشخیص تفاوت بین کنسر لوزالمعده و سرطان آمپولاری میتواند دشوار باشد و بیوپسی تنها راه‌تایید است. نمونه‌های بافت کوچک برداشته میشوند ودر آزمایشگاه بررسی میشوند تانوع سلولهای سرطانی موجود راپیدا کنند.

پس از تشخیص سرطان آمپولاری، احتمالاًبه آزمایشات بیشتری نیاز خواهید داشت. این موارد به‌پزشک شما کمک میکند تا درمورد بیماری شما اطلاعات بیشتری کسب کند وبه مرحله کنسر پی ببرند. به‌این معنی که بیماری چقدر وتاچه اندازه دربدن شما گسترش یافته (متاستاز کرده است). این یکی ازمهمترین نکاتی است که‌هنگام تصمیم گیری برای‌ درمان باید درنظر گرفت.

درمان سرطان آمپولاری

گزینه های درمانی برای‌شما به‌نوع سرطان آمپولاری که‌دارید، نتایج آزمایش، اینکه آیا کنسر رامیتوان باجراحی برداشت، اندازه و مرحله بیماری بستگی دارد. هدف درمان ممکن است درمان شما، کنترل یاکمک به‌کاهش مشکلات ناشی از بیماری باشد. حتما با پزشک خود درمورد روش درمان، اهداف درمان وخطرات وعوارض جانبی آن صحبت کنید.

انواع درمان کنسر یاموضعی یا سیستمیک هستند:

• درمانهای محلی سلولهای سرطانی را دریک ناحیه خاص حذف، تخریب یاکنترل میکنند. جراحی و پرتو درمانی نمونه ای ازدرمانهای موضعی میباشند.
• درمان های سیستمیک برای ازبین بردن یاکنترل سلول های سرطانی که ممکن است درسراسر بدن شما حرکت کرده باشند استفاده میشود و ممکن است به‌صورت قرص یا تزریقی مصرف شود. شیمی درمانی یک درمان سیستمیک است.

ممکن است فقط یک نوع درمان یا ترکیبی ازدرمان ها برای‌شما تجویز شود.

درمان اصلی سرطان آمپولاری جراحی برای‌برداشتن تومور است که‌درآن جراح تومور راازقسمت آسیب دیده برمی دارد وبافتهای مجاور نیز اغلب برداشته میشوند. این بافتها شامل سر پانکراس، نیمه تحتانی معده، دوازدهه، کیسه صفرا و غدد لنفاوی است.

اما دربرخی موارد فرد نمیتواند تحت جراحی قرار گیرد. دراین گونه موارد روشهای جایگزین مانند  لیزر برای ازبین بردن تومورپیشنهاد میشود. پس ازجراحی ممکن است درمانهای دیگری مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای‌تکمیل درمان توسط پزشک توصیه شود.

مواردی که طی روند درمان سرطان آمپولاری باید با پزشک در میان بگذارید

• بازگو کردن علائمی که‌دارید ودلیلی که‌برای آمپولاری ازپزشک وقت گرفته اید.
• سوالاتی که درمورد بیماری خود دارید.
• نام بیماری خود راکه پزشک تشخیص میدهد ازاو بپرسید و همچنین درمورد داروهای تجویزی، روشهای درمان و آزمایشاتی که‌باید انجام دهید با پزشک خود مشورت کنید. ضمنا هر دستورالعملی که‌پزشک برای‌بهبود بیماری به‌شما میدهد رابه‌خاطر بسپارید وبه‌طور دقیق انجام دهید.
• درمورد عوارض داروها ونحوه درمان حتما ازپزشک اطلاعات بگیرید.
• اطلاع ازروشهای دیگر درمان سرطان آمپولاری مطلع شوید.
• درمورد چرایی آزمایشی که‌توصیه میشود اطلاعات کسب کنید وهمچنین درمورد نتیجه بخش بودن آن نیز باپزشک مشورت کنید.

نحوه گسترش سرطان آمپولاری

هنگامیکه سرطان آمپولاری متاستاز میکند، معمولاً به‌کبد، غدد لنفاوی، ریه ها، صفاق (پوشش داخلی شکم) وسایر اندام ها گسترش مییابد. برای‌درک بهتر فرآیند متاستاز، مراحل کنسر آمپولاری درزیر ذکر شده است:

• مرحله 1:  کنسر فقط درلایه داخلی روده کوچک شماست وبه‌نواحی مجاور سرایت نکرده است.
• مرحله 2: تومور به‌لایه میانی روده کوچک شما گسترش یافته است.  ممکن است به‌اسفنکتر، یک حلقه عضلانی دراطراف آمپول Vater، نیز گسترش یابد.
• مرحله 3:این بیماری به‌دیواره خارجی روده کوچک شما گسترش یابد.
• مرحله 4: کنسر آمپولاری به‌نواحی دیگر بدن شما گسترش یابد و این ممکن است شامل غدد لنفاوی یا‌اندام هایی مانند کبد یا پانکراس باشد.

عوارض درمان سرطان آمپولاری چیست؟

درهر نوع ازروشهای درمان این بیماری امکان ایجاد عوارض احتمالی وجود دارد. این عوارض بسته به‌نوع درمان میتواند از فردی به‌فرد دیگر متفاوت باشد. افرادی که تحت عمل جراحی سرطان آمپولاری قرار میگیرند ممکن است موارد زیر راتجربه کنند:

• عفونت زخم
• لخته های خون
• تاخیر در تخلیه معده
• نشت آناستوموز پانکراس، به‌عبارتی وضعیتی است که درآن مایع پانکراس به‌دلیل اختلال درمجاری پانکراس نشت میکند.

افرادی که برای سرطان آمپولاری شیمی درمانی یا پرتودرمانی دریافت میکنند ممکن است عوارض جانبی ازجمله خستگی ، ریزش مو، حالت تهوع، اسهال، یبوست، ناباروری و علائم مشابه آنفولانزا راتجربه کنند.

اگر اخیرا تحت درمان سرطان آمپولاری قرار گرفته اید، حتماً جلسات درمان و مراقبتهای پس ازدرمان رادنبال کنید وبرای بررسی های بیشتر به‌طور مداوم و میانگین هر 3 ماه یک بار به‌پزشک متخصص خود مراجعه کنید. بااین کار پزشک میتواند سلامت شما راتحت نظر داشته باشد وهرگونه عارضه‌ای راقبل ازبدتر شدن برطرف کند.

میزان بقای سرطان آمپولاری چقدر است؟

تنها راه درمان بالقوه برای سرطان آمپولاری حذف کامل تومور است. این درمان زمانیکه کنسر هنوز درابتدایی ترین مرحله باشد به‌احتمال زیاد موفقیت آمیز خواهد بود. اما گاهی نمیتوان ازاین روش درمان استفاده کرد ودرمان های دیگر جایگزین خواهند شد. باتوجه به‌مطالعات انجام شده میزان بقا برای‌افرادی که‌تحت درمان قرار میگیرند به‌طور میانگین 5 سال به‌بالا میباشد واین مورد بین 20٪ تا 61٪ است. این بدان معناست که ازهر 100 نفری که‌برای آمپولاری تحت درمان قرار گرفته اند، 61 نفر پس از 5 سال هنوز زنده هستند. توجه به‌این نکته مهم است که‌میزان بقا فقط تخمینی است وهیچ کس نمی تواند به‌شما بگوید که‌میزان پاسخ دهی بدن شمابه درمان چه مقدار است یاچقدر زنده خواهید ماند.