سرطان با منشا ناشناخته چیست؟با معرفی انواع آن – آروین کلینیک

سرطان با منشا ناشناخته یک بیماری نادر است که به  گروه ناهمگنی از تومورهای متاستاتیک در بدن اطلاق میشود که منشا و علل به وجود آمدن آن مشخص نیست. این مورد به زمانی اطلاق میشود که فردی به نوعی از سرطان مبتلا میشود و بعد از مدت ها درمان میشود. چند سال پس از درمان دو مرتبه به سرطان مبتلا میشود؛ سرطان ثانویه در بیشتر مواقع نشات گرفته از بیماری اولیه میباشد که با بررسی بافت سلول های سرطانی هم در بیماری اولیه و هم در بیماری ثانویه منشا آن اثبات میشود. اما در برخی موارد سلول های سرطانی در بیماری اولیه و ثانویه یکسان نمیباشد و مشخص نمیشود که منشا سرطان کجاست. آزمایش های انجام شده برای یافتن سرطان اولیه به اندازه و محل گسترش بیماری بستگی دارد. گسترش سلول های سرطانی به دیگر نواحی بدن متاستاز نامیده میشود.

علل پیدا نشدن منشا سرطان اولیه در سرطان با منشا ناشناخته

• سرطان اولیه بسیار کوچک بوده و به کندی رشد کند؛ به طوری که با آزمایشات تصویربرداری نمیتوان آن را یافت.
• سیستم ایمنی بدن سرطان اولیه را از بین برده باشد.
• سرطان اولیه در طی عمل جراحی برای یک بیماری دیگر برداشته شده و پزشکان اطلاعی از سرطان نداشته باشند. به عنوان مثال، رحم مبتلا به سرطان ممکن است در طول عمل هیسترکتومی برای درمان یک عفونت جدی برداشته شود.
• در صورت مخفی شدن سلول های سرطانی اولیه توسط سرطان ثانویه امکان مشاهده آن با اشعه ایکس، اسکن یا آندوسکوپی وجود ندارد.
• ممکن است اصلا سرطان اولیه وجود نداشته باشد ویک سلول به سلول های سرطانی تبدیل شده باشد.

علائم و نشانه های سرطان با منشا ناشناخته

• ایجاد توده یا برآمدگی در هر قسمت از بدن
• دردی که در یک قسمت از بدن وجود دارد و از بین نمی رود.
• غدد لنفاوی متورم به ویژه در دو طرف گردن، استخوان ترقوه، زیر بازوها یا ناحیه کشاله ران.
• سرفه ی مداوم یا گرفتگی صدا.
• تغییر درسیستم گوارش و عادات روده یا مثانه ، مانند یبوست، اسهال و تکرر ادرار .
• خونریزی یا ترشح غیرمعمول .
• تب بدون دلیل که قطع نمیشود.
• تعریق شبانه
• از دست دادن وزن یا کم شدن اشتهای بی دلیل
• تکرر در ادرار
• رنگ پریدگی و احساس خستگی به دلیل کمبود گلبول های قرمز خون
• تنگی نفس

آزمایشاتی که برای جستجوی سرطان اولیه در سرطان با منشا ناشناخته انجام میشود

• معاینه فیزیکیو سابقه سلامت: معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت، از جمله بررسی علائم بیماری، مانند توده ها یا هر چیز دیگری که غیرعادی به نظر می رسد. سایر سوابق پزشکی شما نیز برای بررسی بیشتر باید در اختیار پزشک متخصص شما قرار گیرد.
• تجزیه وتحلیل ژنتیکی: در این آزمایش به بررسی DNA و میزان جهش آن ها میپردازند.
• مطالعه بافت شناسی: در این آزمایش لکه ها و رنگ های خاصی به نمونه سلول های سرطانی که از بافت شما گرفته شده اضافه میشود تا بتوان در زیر میکروسکوپ به بررسی دقیق آن ها پرداخت.
• ایمونوهیستوشیمی: این آزمایش با استفاده از آنتی بادی بدن خود فرد و استفاده از آن در نمونه بافت قسمت سرطانی بدن بیمار انجام میشود.
• آزمایش ادرار: آزمایشی برای بررسی رنگ ادرار و محتویات آن مانند قند، پروتئین ، خون و باکتری ها.
• مطالعات شیمی خون: روشی که در آن نمونه خون برای اندازه‌گیری مقدار مواد خاصی که توسط اندام‌ها و بافت‌های بدن در خون آزاد می‌شود، بررسی می‌شود. مقدار غیرمعمول (بیشتر یا کمتر از حد طبیعی) یک ماده می تواند نشانه بیماری باشد.
• شمارش کامل خون: روشی که در آن نمونه خون گرفته می شود و از نظر موارد زیر بررسی می شود:
  • تعداد گلبول هایقرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها .
  • مقدارهموگلوبین یا پروتئینی که اکسیژن را حمل می کند  در گلبول های قرمز.
  • نمونه  گلبول های قرمز.
• آزمایش خون مخفی در مدفوع: آزمایشی برای بررسی مدفوع (ضایعات جامد) از نظر وجود خون که فقط با میکروسکوپ قابل مشاهده است. نمونه های کوچک مدفوع بر روی کارت های مخصوص قرار داده می شود و برای آزمایش به پزشک یا آزمایشگاه ارسال می شود. از آنجایی که برخی  سرطان ها موجب خونریزی میشوند، وجود خون در مدفوع میتواند نشانه سرطان روده بزرگ یا راست روده باشد.

انواع نمونه برداری از بافت برای تشخیص سرطان با منشا ناشناخته

• بیوپسی اکسیزیونال: برداشتن یک توده کامل از بافت.
• بیوپسی برشی: برداشتن بخشی از یک توده یا نمونه ای از بافت.
• بیوپسی هسته: برداشتن بافت با استفاده از یک سوزن پهن.
• بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA) : برداشتن بافت یا مایع با استفاده از یک سوزن نازک.

سرطان با منشا ناشناخته در سرطان اولیه (CUP):

گاهی اوقات وقتی سرطان به ناحیه دیگری از بدن شما گسترش می‌یابد و ویژگی‌های سلولی غیرطبیعی منجر به یافتن محل شروع سرطان نمی‌شود، سرطان کارسینوم اولیه ناشناخته (CUP) یا تومور اولیه پنهان نامیده می‌شود.

این مورد زمانی اتفاق می افتد که انواع سلول های غیرطبیعی را در قسمت دیگری از بدن شما پیدا کنند، جایی که به آن تعلق ندارند (به عنوان مثال، یافتن سلول های غیر طبیعی کبد در بافت ریه شما). با توجه به مطالعات انجام شده تخمین زده میشود که 2 تا 5 درصد از همه افراد مبتلا به سرطان اولیه دارای تومورهای متاستاتیک هستند که آزمایشات معمول نمیتوانند محل شروع سرطان را پیدا کنند که به آن سرطان اولیه ناشناخته اطلاق میشود. این مورد بیشتر در غدد لنفاوی، کبد، ریه ها، استخوان ها یا پوست یافت میشود.

در صورتی که تومور اصلی آنقدر کوچک باشد که با آزمایشات تصویربرداری قابل شناسایی نباشد یا اگر سرطان در بسیاری از قسمت‌های بدن باشد و مشخص نباشد که محل اصلی کجاست، ممکن است فرد مبتلا به سرطان اولیه ناشناخته یا مخفی تشخیص داده شود. به این معنی که پزشکان سلول های سرطانی را در بدن پیدا میکنند اما نمیتوانند تومور اولیه و منشا آن را پیدا کنند. اهمیت پیدا کردن تومور اصلی از آن جهت است که پزشک شما بتواند راه درمان مناسب را برای شما در نظر بگیرد. بدون یافتن منشا سرطان ، یافتن مسیر درمان کمتر مشخص میباشد.

خطر سرطان با منشا ناشناخته مربوط به موارد زیر است:

• سن بالا: این نوع سرطان بیشتر در افراد بالای 60 سال رخ میدهد.
• سوابق خانولادگی: کارسینوم اولیه ناشناخته ممکن است با سابقه خانوادگی در ابتلا به سرطان مرتبط باشد.

انواع تصویربرداری برای پیدا کردن محل شروع سرطان

• تصویربرداری:

سی تی اسکن ، MRI  و اسکن PET همگی تصاویر دقیقی از داخل بدن شما را نشان می دهند. آنها می توانند جزئیات نواحی غیرطبیعی را نشان دهند، نشان دهند که سرطان چقدر گسترش یافته است و نوع سرطان با منشا ناشناخته شما را تشخیص دهد.

• ماموگرافی:

عکس برداری با استفاده از اشعه ایکس از بافت پستان است.

• آندوسکوپی:

آندوسکوپ وسیله ای نازک و لوله مانند با نور و عدسی برای مشاهده داخل بدن میباشد و دارای ابزاری برای برداشتن نمونه بافت های سرطانی است که از طریق یک برش یا از طریق دهان دهان وارد بدن شما میشود می شود.

• تست تومور مارکر:

تومور مارکرها موادی هستند که توسط برخی سرطان ها در جریان خون آزاد می شوند که نشان دهنده وجود تومور یا سلول های سرطانی در بدن شما است.

انواع درمان سرطان با منشا ناشناخته

• جراحی:

جراح قسمت سرطانی را همراه با اندکی بافت سالم اطراف آن برمی دارد.

• پرتودرمانی:

پرتودرمانی ممکن است خارجی یا داخلی باشد. در صورتی که تصور شود سرطان محدود به یک ناحیه باشد از پرتو درمانی استفاده می شود.

• شیمی درمانی:

یک درمان دارویی است که یا سلول های سرطانی را می کشد یا رشد آنها را متوقف می کند. طی این روش درمان یک یا چند دارو از طریق IV یا از طریق دهان مصرف میشود یا مستقیماً در ناحیه ای از بدن قرار میدهند. اگر تصور شود که سرطان در بیش از یک ناحیه باشد نیز شیمی درمانی توصیه می شود.

• هورمون درمانی:

برخی هورمون ها می توانند باعث رشد برخی سرطان ها شوند. هورمون درمانی به معنای استفاده از دارو، جراحی یا پرتو برای جلوگیری از عملکرد هورمون ها برای جلوگیری از رشد و گسترش سرطان است.

• درمان هدفمند:

این رویکرد از داروها یا موادی برای حمله به سلول های سرطانی استفاده می کند در حالی که به سلول های سالم مجاور آسیب نمی رساند.

مراقبت ها و پیشگیری های لازم برای جلوگیری از سرطان با منشا ناشناخته

• سیگار را ترک کنید. سیگار خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها را افزایش می دهد.
• یک رژیم غذایی سالم و پر از سبزیجات، میوه ها، لوبیاها، حبوبات و پروتئین های بدون چربی داشته باشید.
• در صورت داشتن اضافه وزن، نسبت به کاهش وزن خود اقدام کنید.
• برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست از کرم ضد آفتاب، کلاه و سایر لباس های محافظ استفاده کنید.
• فعالیت های بدنی خود را به طور مرتب دنبال کنید.
• مصرف الکل خود را محدود کنید. زنان نباید بیش از یک نوشیدنی الکلی در روز و مردان بیش از دو نوشیدنی الکلی مصرف کنند.
• در صورت یافتن عفونت خاص در بدن که التیام نمیابد حتما برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.