لیپوسارکوما چیست؟شرح جزئی و کامل لیپوسارکوما – آروین کلینیک
لیپوسارکوما نوعی سرطان نادر است که در بافت چربی شما ایجاد می شود و اصطلاحا به آن سارکوم بافت نرم نیز میگویند. این نوع تومور می تواند در هر جایی از بدن شما رشد کند. مکان های رایج شامل شکم، ران و پشت زانو میباشد. لیپوسارکوما اغلب در لایه چربی درست زیر پوست یا در بافت های نرم (عضلات، چربی، تاندون ها و اعصاب) رخ می دهد. به لیپوسارکوما تومورهای لیپوماتیک نیز گفته می شود.
لیپوسارکوما یک تومور بدخیم و غیر معمول است و معمولا موجب درد نمیشود. این بدان معناست که سرطان می تواند به سایر نواحی از جمله اندام های حیاتی گسترش یابد.
انواع لیپوسارکوما
پزشکان لیپوسارکوما را بر اساس ویژگی های سلول های سرطانی و سرعت رشد آنها به سه نوع طبقه بندی می کنند که عبارتند از:
- لیپوسارکوما خوب تمایز یافته شایع ترین شکل است. به کندی رشد می کند و به طور کلی به سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابد. این نوع از لیپوساکوما تمایل به رشد مجدد پس از درمان اولیه دارد. شکل تهاجمی تر لیپوسارکوما خوب تمایز یافته d نامیده می شود این تومورها به عنوان تومورهایی با تمایز خوب شروع می شوند، اما اگر تغییرات در DNA سلول های تومور آنها را تهاجمی تر کرده باشد، پزشکان آنها را مجدداً طبقه بندی می کنند. این نوع از لیپوسارکوما در ابتدا در شکم شروع میشود اما میتواند در سایر اندام ها یا قفسه سینه نیز رخ دهد.
- لیپوسارکوما میکسوئید دومین نوع شایع لیپوسارکوما است و تمایل به رشد کندتر دارد. لیپوسارکوما سلول گرد نامی است که به شکل تهاجمی تر لیپوسارکوما میکسوئید داده شده است. اغلب در بازوها و پاها ایجاد میشود و تمایل به گسترش به نقاط غیرعادی بدن مانند پوست، ماهیچه یا استخوان‌های دوردست را دارد. همچنین میتواند موجب تغییراتی در کوروموزوم ها (پروتئین های حامل اطلاعات ژنتیکی) بشود.
- لیپوسارکوما پلئومورفیک بسیار نادر است و کمتر از 5 درصد از کل لیپوسارکوما را تشکیل می دهد. همچنین در افراد مسن بیشتر شایع است و این پتانسیل را دارد که خیلی سریع پخش شود و بیشترین احتمال عود پس از درمان را دارد.
اولین علائم لیپوسارکوما چیست؟
علائم و نشانه های لیپوسارکوما بسته به محل تومور متفاوت است. این تومورها تمایل دارند بیشتر رشد کنند و بزرگ شوند. اولین علامت لیپوسارکوما روی پا یا بازو معمولاً یک توده در حال رشد است و افراد مبتلا به لیپوسارکوما در شکم ممکن است متوجه بزرگ شدن معده خود شوند.
علائم لیپوسارکوما
برخی از افراد مبتلا به لیپوسارکوما هیچ علامتی جز احساس داشتن یک توده بدون درد در بدن خود ندارند. مردم اغلب پس از ابتلا متوجه این توده‌ها می‌شوند یا شاید حتی تا مدت ها متوجه آن نشوند و حین درمان یک بیماری دیگر یا ایجاد آسیب در آن ناحیه متوجه این بیماری شوند.
هنگامی که لیپوسارکوما رشد می کند و به اعصاب، ماهیچه ها یا اندام های اطراف فشار می آورد، ممکن است علائمی در بیمار رخ دهد که بسته به محل قرارگیری تومور از فردی به فرد دیگر متفاوت است که معمولا شامل موارد زیر است:
- یبوست
- خستگی شدید
- درد
- مشکل در تنفس
- تورم غیر قابل توضیح
- ضعف
تشخیص لیپوسارکوما
پزشک معالج شما از آزمایشات و تست های متفاوتی برای تشخیص لیپوسارکوما استفاده میکنند که عبارتند از:
- بیوپسی
در این روش از یک سوزن برای گرفتن نمونه ای از بافت تومور استفاده میشود. بررسی نمونه سلولی زیر میکروسکوپ می تواند ویژگی های لیپوسارکوما را شناسایی کند.
- تست های تصویربرداری
آزمایش هایی مانند سی تی اسکن و ام آرآی به پزشکان کمک می کند تا محل تومور را پیدا کنند و سرطانی یا خوش خیم بودن آن را تشخیص دهند.
- معاینه فیزیکی
لیپوسارکوما چگونه تشخیص داده می شود؟
- پزشکان از تصویربرداری برای تشخیص لیپوسارکوما استفاده می کنند. این آزمایش‌ها معمولاً شامل MRI یا CT می‌شوند. اسکن می تواند نشان دهد که تومور چقدر گسترده است و آیا اصلا گسترش یافته است؟
- مرحله بعدی بیوپسی است. از آنجایی که لیپوسارکوما نادر است بیوپسی نقش بسیار مهمی در تشخیص این بیماری دارد.
درمان لیپوسارکوما
- جراحی درمان اصلی لیپوسارکوما است. جراحی مناسب برای بیمار بستگی به اندازه و محل دقیق تومور دارد. همچنین امروزه با توجه به پیشرفت هایی که در تشخیص سرطان و شناخت مناسب ترین
- روش های درمان حاصل شده اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به لیپوسارکوما در بازوها یا پاها نیازی به قطع عضو ندارند.
- پرتودرمانی از دوزهای بالایی از اشعه ایکس برای کمک به کاهش خطر بازگشت تومور هنگام انجام جراحی استفاده می کنند. اغلب افراد قبل از جراحی پرتو می‌گیرند تا جراح بافت کمتری را بردارد. اما ممکن از پرتو درمانی بعد از جراحی نیز به عنوان یک گزینه تکمیلی برای درمان کامل بیماری اعمال شود.
- شیمی درمانی داروهای ضد سرطان میباشند که سلول های سرطانی را در سراسر بدن از بین می برند. اغلب شیمی درمانی با تزریق (تزریق داخل رگ) یا به شکل بلعیدن قرص انجام می شود. در برخی موارد، پزشکان از شیمی درمانی قبل از جراحی برای کوچکتر کردن تومور استفاده می کنند. پزشکان ممکن است پس از جراحی شیمی درمانی را برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده توصیه کنند.
- داروهای جدید برای لیپوسارکوما اریبولین و ترابدکتین برای افرادی که به درمان های دیگر پاسخ نداده‌اند، افرادی که لیپوسارکوم گسترده یا سرطان‌هایی دارند که از طریق جراحی قابل برداشتن نیستند، بسیارموثر است.
اینکه کدام ترکیب از درمان ها برای شما مناسب است به ویژگی های منحصر به فرد تومور بستگی دارد. متخصصان لیپوسارکوما بیشتر تمایل دارند پرتودرمانی را برای افراد مبتلا به تومورهای میکسوئید توصیه کنند، اما برای افرادی که تومورهای خوب تمایز یافته دارند توصیه نمی شود. درمان های دارویی نیز می توانند مفید باشند، به ویژه برای تومورهای میکسوئید و سلول گرد.
متاستاز لیپوسارکوما
گاهی اوقات لیپوسارکوما به سایر قسمت های بدن گسترش می یابد. محل انتشار لیپوسارکوما بستگی به محل شروع تومور اصلی دارد. نواحی رایج متاستاز شامل ریه ها، بافت نرم در سایر قسمت های بدن و کبد است.
لیپوسارکوما همچنین به دلیل توانایی آن برای رشد مجدد پس از درمان شناخته شده است. حتی ممکن است ماه ها تا دهه ها پس از تشخیص اولیه عود کند. به همین دلیل است که افراد باید مراقبت ها و پیگیرهای مداوم را برای نظارت بر بازگشت لیپوسارکوما انجام دهند.
ابزار پیش بینی لیپوسارکوما
نوموگرام لیپوسارکوما برای پیش‌بینی این بیماری طراحی شده است و بیشتر برای بعد از جراحی از آن استفاده میشود که میزان عود پس از درمان را تشخیص دهند. این ابزار احتمال زنده ماندن را 5 تا 12 سال پس از جراحی پیش بینی می کند. این پیش‌بینی بر اساس اطلاعات پزشکی شخصی و جزئیات خاص در مورد تومور، مانند زیرگروه هیستولوژیک لیپوسارکوما انجام میشود.
لیپوسارکوما چقدر شایع است؟
لیپوسارکوما یک بیماری شایع نیست و حدود 18 درصد از سارکوم های بافت نرم را تشکیل می دهد. به طور کلی سارکوم های بافت نرم کمتر از 1 درصد از کل سرطان ها را در سراسر جهان تشکیل می دهند. پزشکان سالانه در حدود 2000 مورد در ایالات متحده لیپوسارکوما تشخیص می دهند.
چه کسانی تحت تاثیر لیپوسارکوما قرار دارند؟
- لیپوسارکوما در مردان بیشتر از زنان رخ می دهد و بیشتر در مردان 50 تا 65 ساله دیده می شود. به ندرت کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد، اما زمانی که این اتفاق می افتد، پزشکان معمولا آن را در سال های نوجوانی تشخیص می دهند.
- افرادی که شخصی در خانواده آن ها قبلا مبتلا به سرطان بوده است.
- کسانی که در معرض اشعه برای درمان سایر سرطان ها در گذشته بوده اند.
- کسانی که برای طولانی مدت در معرض برخی از مواد شیمیایی سمی مانند وینیل کلرید بوده اند.
علل ابتلا به لیپوسارکوما
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ابتلا به لیپوسارکوما می شود. جهش (تغییرات) در ژن‌های موجود در سلول‌های چربی ممکن است باعث رشد غیرقابل کنترل سلول‌ها و ایجاد تومور شود. قرار گرفتن در معرض تشعشع یا مواد شیمیایی خاص مانند وینیل کلرید (یک ماده شیمیایی سمی که در ساخت پلاستیک استفاده می شود) ممکن است در برخی افراد باعث ابتلا به لیپوسارکوما شود. وراثت نیز عامل دیگری در ابتلا به لیپوسارکوما میباشد.
عوارض لیپوسارکوما
در برخی موارد پزشکان برای درمان لیپوسارکوما باید یک اندام را کامل قطع کنند یا بردارند. در این موارد پزشک برای آن ها از پروتز یا اندام مصنوعی پس از جراحی استفاده میکند. سایر عوارض احتمالی عبارتند از:
- خستگی
- تب
- ریزش مو
- حالت تهوع
- نوروپاتی(آسیب عصبی)
جلوگیری از لیپوسارکوما
اجتناب از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تشعشعات و مواد شیمیایی سمی مانند وینیل کلرید مهمترین مورد برای جلوگیری از ابتلا به لیپوسارکوما میباشد.
برای تشخیص لیپوسارکوما چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر یک توده بدون درد زیر پوست بزرگتر از 5 سانتی متر (تقریبا به اندازه یک توپ گلف) دارید یا اگر علائم و نشانه های دیگر لیپوسارکوما را حس میکنید، به پزشک متخصص مراجعه کنید. در صورتی که تشخیص پزشک لیپوسارکوما باشد حتما باید از دستور العمل ها و مراقبت های پیشنهادی پزشک خود پیروی کنید.
در مورد لیپوسارکوما چه سوالاتی باید از پزشک بپرسید؟
در صورت تشخیص لیپوسارکوما لازم است در مورد موارد زیر با پزشک خود صحبت کنید:
- بهترین درمان برای بیماری
- میزان موفقیت درمان توصیه ای توسط پزشک
- مدیریت عوارض جانبی درمان
- میزان تاثیر گذاری درمان بر کار و زندگی روزمره