سرطان نازوفارنکس با جزئیات کامل به همراه انواع روش های درمان
سرطان نازوفارنکس نوعی سرطان سر و گردن است که از نازوفارنکس، قسمت فوقانی گلو در پشت بینی و نزدیک قاعده جمجمه شروع می شود و زمانی شروع می شود که سلول ها شروع به رشد خارج از کنترل می کنند و حتی ممکن است به نواحی دیگر نیز سرایت کنند. نازوفارنکس قسمت بالایی گلو (حلق) است که پشت بینی قرار دارد و یک محفظه جعبه مانند است. نازوفارنکس درست بالای قسمت نرم سقف دهان (کام نرم) و درست در پشت مجرای بینی قرار دارد و به عنوان گذرگاهی برای عبور هوا از بینی به حلق (و سپس به ریه ها) عمل می کند.
انواع سرطان نازوفارنکس
انواع مختلفی از تومورها می توانند در نازوفارنکس ایجاد شوند. برخی از این تومورها خوش خیم هستند (سرطانی نیستند)، اما برخی دیگر بدخیم (سرطانی) هستند. مهم است که با پزشک خود در مورد نوع تومور خود صحبت کنید.
کارسینوم نازوفارنکس
اکثر سرطان های نازوفارنکس، کارسینوم نازوفارنکس هستند وتا حد زیادی شایع ترین سرطان در نازوفارنکس محسوب میشوند. کارسینوم سرطانی است که در سلول هایی که سطوح داخلی و خارجی بدن را پوشانده اند (سلول های اپیتلیال) شروع می شود و شامل 3 نوع متفاوت میشود:
- کارسینوم تمایز نیافته که این شایع ترین نوع در ایالات متحده است.
- کارسینوم تمایز یافته
- کارسینوم سلول سنگفرشی
درمان برای همه انواع کارسینوم نازوفارنکس یکسان است. مورد اول و دوم معمولاً به درمان پاسخ بهتری می دهند، اما مرحله سرطان ، میزان رشد و گسترش آن اغلب مهمتر از نوع آن برای تعیین نوع درمان میباشد.
بسیاری از کارسینوم های نازوفارنکس حاوی تعداد زیادی سلول سیستم ایمنی، به ویژه گلبول های سفید خون به نام لنفوسیت هستند. اصطلاح لنفواپیتلیوم گاهی اوقات برای توصیف یک کارسینوم نازوفارنکس تمایز نیافته با تعداد زیادی لنفوسیت در میان سلول های سرطانی استفاده می شود. وجود این سلول ها معمولاً بر انتخاب گزینه های درمانی تأثیر نمی گذارند، اما ممکن است به محققان در توسعه درمان های جدید کمک کنند؛ زیرا ممکن است نحوه مبارزه سیستم ایمنی بدن را با بیماری نشان دهد.
لنفوم
لنفوم گاهی اوقات می تواند در نازوفارنکس شروع شود. آنها سرطان سلول های سیستم ایمنی به نام لنفوسیت ها هستند که در سراسر بدن از جمله در نازوفارنکس یافت می شوند.
آدنوکارسینوم و کارسینوم کیستیک آدنوئید
سرطان هایی هستند که می توانند در غدد بزاقی کوچک در نازوفارنکس شروع شوند. اما این سرطان ها بیشتر در بینی (حفره بینی) یا دهان (حفره دهان) یافت می شوند.
تومورهای خوش خیم نازوفارنکس
تومورهای خوش خیم نازوفارنکس نسبتاً نادر هستند و بیشتر در کودکان و بزرگسالان جوان ایجاد شوند. این تومورها به سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابند و معمولاً تهدید کننده زندگی نیستند. آنها شامل تومورها یا ناهنجاری های سیستم عروقی (حمل کننده خون) مانند آنژیوفیبروم و همانژیوم و تومورهای خوش خیم غدد بزاقی کوچک در نازوفارنکس هستند. تومورهای خوش خیم نازوفارنکس همیشه نیاز به درمان ندارند.
علل سرطان نازوفارنکس
- دانشمندان مطمئن نیستند که دقیقا علل ابتلا به سرطان نازوفارنکس چیست. با این حال، این بیماری به شدت با ویروس اپشتین بار مرتبط است. اگرچه عفونت اپشتین بار شایع است، اما همه کسانی که مبتلا به این ویروس هستند به سرطان نازوفارنکس مبتلا نمی شوند. در ایالات متحده، اکثر افرادی که این عفونت را داشته باشند، هرگز دچار عوارض طولانی مدت نمیشوند.
- ممکن است سرطان نازوفارنکس مربوط به موارد ژنتیکی باشد که بر روی DNA سلول های نازوفارنکس تأثیر می گذارد. تغییر در DNA باعث رشد و تقسیم غیر طبیعی سلول ها می شود و باعث سرطان می شود .
- داشتن رژیم غذایی غنی از ماهی و گوشت با نمک خطر ابتلا به سرطان نازوفارنکس را افزایش میدهد. مصرف زیاد تنباکو و الکل نیز رابطه مستقیم با خطر ابتلا به این بیماری دارد.به این دلیل که برخی از دانشمندان بر این باورند که مواد شیمیایی موجود در این مواد به DNA سلول‌ها آسیب بیشتری وارد میکند.
آمار ابتلا به سرطان نازوفارنکس در جهان
طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، کمتر از یک نفر از هر 100000 نفر در ایالات متحده به این نوع سرطان مبتلا می شود. سرطان نازوفارنکس بیشتر در جنوب چین و جنوب شرق آسیا دیده می شود. همچنین در موارد زیر بسیار شایع تر است:
- سایر نقاط آسیا
- شمال آفریقا
- جمعیت Inuit آلاسکا و کانادا
- گروه های مهاجر چینی و همونگ در ایالات متحده
در ایالات متحده، سرطان نازوفارنکس در سیاهپوستان آمریکایی، اسپانیایی تبارها و سفیدپوستان نیز دیده شده است.
احتمال ابتلا به این نوع سرطان در موارد زیر بیشتر است :
- زنان
- افرادی که از رژیم غذایی غنی شامل ماهی و گوشت با نمک استفاده میکنند.
- افرادی که به طور ارثی این بیماری را در خانواده خود داشته اند.
- داشتن ژن های خاص که هماهنگ با سرطان میباشد.
- ابتلا به ویروس اپشتین بار
- قرار داشتن در معرض دود یا به عبارتی استعمال بیش از حد دخانیات
- مصرف زیاد الکل
- قرار داشتن در معرض مواد شیمیایی و گرد و غبار
علائم سرطان نازوفارنکس
علائم سرطان نازوفارنکس شامل مشکلات تنفسی، صحبت کردن یا شنوایی است. از جمله:
- وجود توده در گردن که بعد از 3 هفته از بین نمیرود.
- تاری دید یا دوبینی
- عفونت های گوشکه مدام عود می کنند.
- درد یا بی حسی صورت
- سردرد
- از دست دادن یا کم شدن شنوایی، صدای زنگ در گوش ، یا احساس پری در گوش
- مشکل در باز کردن دهان
- خونریزی بینی
- انسداد یا گرفتگی بینی که معمولا در یک طرف ایجاد میشود.
- گلو درد
- کاهش شنوایی معمولا در یک گوش
- وز وز گوش یا شنیدن صداهایی که از داخل بدن شنیده میشود.
- بی حسی در قسمت پایین صورت
- مشکلات بلع
- خشن شدن صدا
- کاهش وزن و اشتهای ناخواسته
در صورتی که هر کدام از علائم مذکور را دارید و بعد از 3 هفته بهبود نیافته است حتما به پزشک مراجعه کنید.
چگونه سرطان نازوفارنکس تشخیص داده می شود؟
- پزشک از شما سوالاتی در مورد علائم، سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی شما در مورد سرطان می پرسد و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد که شامل بررسی دقیق گوش، بینی و گلو می شود. اکثر بیماران مبتلا به سرطان نازوفارنکس دارای یک توده در گردن هستند. این نشانه گسترش سرطان به غدد لنفاوی است.
- برای تشخیص بیماری یک لوله قابل انعطاف از طریق دهان یا بینی شما وارد میشود تا به پزشک در بررسی و تشخیص کمک کند و در ضمن پزشک بتواند نازوفارنکس را مشاهده کند و تحت کنترل بگیرد. به این عمل نازوفارنگوسکوپی می گویند. این به پزشک کمک می کند تا ناحیه را از نظر رشد غیر طبیعی، خونریزی یا سایر مشکلات بررسی کند.
- اگر در معاینه مورد غیر طبیعی مشاهده شود، پزشک ممکن است بیوپسی را توصیه کند . بیوپسی روشی است که در آن مقداری از بافت مورد نظر را برمیدارند تا در زیر میکروسکوپ میزان سلول های سرطانی را بررسی کنند. ممکن است در حین نازوفارنگوسکوپی بیوپسی گرفته شود. اگر توده ای در گردن شما وجود داشته باشد، با قرار دادن یک سوزن بسیار نازک و توخالی در داخل توده بیوپسی انجام میشود.
- معاینه عصبی : مجموعه ای از سوالات و تست ها برای بررسی عملکرد مغز، نخاع و عصب میباشد. این معاینه وضعیت ذهنی، هماهنگی و توانایی فرد برای راه رفتن عادی و میزان عملکرد ماهیچه ها، حواس و رفلکس ها را بررسی می کند که میتواند برای تشخیص سرطان نازوفارنکس موثر باشد.
- آزمایش های تصویربرداری نیز می تواند به تشخیص سرطان نازوفارنکس یا تعیین اینکه آیا گسترش یافته است یا خیر کمک کند. تست های تصویربرداری شامل موارد زیر میباشد:
- اشعه ایکس قفسه سینه
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- سونوگرافی گردن
آزمایشات زیر نیز ممکن است انجام شود:
- شمارش کامل خون و سایر آزمایشات خون
- تست عفونت اپشتین بار
- آندوسکوپی فوقانی : روشی برای بررسی داخل بینی، گلو، مری، معده و اثنی عشر (نخستین قسمت روده کوچک ، نزدیک معده) که در این روش آندوسکوپ از طریق دهان به مری و معده وارد می شود . آندوسکوپ ابزاری نازک و لوله ای شکل با نور و یک دوربین متصل به آن برای مشاهده میباشد. همچنین ممکن است ابزاری برای برداشتن نمونه های بافت داشته باشد که پس از جدا کردن زیر میکروسکوپ برای یافتن علائم سرطان بررسی می شوند.
مر حله بندی سرطان نازوفارنکس بر اساس میزان گسترش آن
- مرحله اول کارسینوم درجا میباشد.
- مرحله ای که در آن سرطان نازوفارنکس هنوز به غدد لنفاوی یا نقاط دیگر بدن سرایت نکرده است.
- در مرحله سوم بیماری ممکن است به بافت ها و غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته باشد اما به نقاط دوردست بدن گسترش نیافته است.
- در این مرحله به دلیل اندازه تومور که بزرگتر میشود میزان گسترش بیماری به بافت های مجاور، غدد لنفاوی و سایر قسمت های بدن افزایش میابد.
- مرحله آخر مربوط به زمانی است که سرطان نازوفارنکس درمان شود و پس از مدتی عود کند که سرطان عود کننده نامیده میشود.
درمان سرطان نازوفارنکس
اگر سرطان نازوفارنکس در شما تشخیص داده شد، قبل، در حین و بعد از درمان نیاز به انجام مراقبت های خاص زیر نظر پزشک متخصص خود خواهید داشت.
درمان شما به موارد زیادی بستگی دارد، از جمله:
- محل قرار گیری تومور
- مرحله تومور
- سلامت کلی شما
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
پرتو درمانی
پرتودرمانی از اشعه ایکس برای کشتن سلول های سرطانی و جلوگیری از رشد آنها استفاده می کند.
در این روش پرتوها با دوز بالا مستقیماً به تومور ساطع میشوند و در عین حال آسیب به بافت سالم مجاور را به حداقل می رساند. همچنین ممکن است عوارض جانبی یا عوارض کمتری نسبت به پرتودرمانی معمولی برای نازوفارنکس ایجاد کند. عوارض احتمالی شامل موارد زیر میشود:
- خشکی دهان
- التهاب پوشش داخلی دهان و گلو
- کوری
- آسیب ساقه مغز
- مرگ بافت سالم
- پوسیدگی دندان
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. به خودی خود، معمولاً برای درمان سرطان نازوفارنکس مفید نیست. امازمانی که با رادیوتراپی یا داروهای بیولوژیکی ترکیب شود، ممکن است به شما کمک کند عمر طولانی تری داشته باشید.
جراحی
جراحی برای برداشتن تومور اغلب به دلیل قرار گرفتن تومور در نزدیکی اعصاب و عروق خونی انجام نمی شود. زیرا ممکن است باعث آسیب دائمی به چشم و سایر ساختارهای مجاور شود. ضمنا همه افراد مبتلا به سرطان نازوفارنکس نمی توانند جراحی کنند.
داروهای بیولوژیک
این داروها بر نحوه مبارزه سیستم ایمنی بدن با بیماری تأثیر می‌گذارند. آنها شامل آنتی بادی های مونوکلونا هستند. داروهای بیولوژیک متفاوت از داروهای شیمی درمانی عمل می کنند و ممکن است بیشتر در موارد سرطان پیشرفته یا عود کننده استفاده شوند.
درمان تسکینی
هدف از درمان تسکینی کنترل علائم مرتبط با سرطان و درمان سرطان و ایجاد آسودگی بیشتر بیمار میباشد.
آزمایشات بالینی
اگر درمان جواب نداد، پیوستن به کارآزمایی بالینی برای شما یک گزینه میباشد. زیرا محققان همیشه در حال آزمایش راه های جدید برای درمان سرطان هستند.