شیمی درمانی سرطان رحم زمان انجام و عوارض دارو – آروین کلینیک

شیمی درمانی سرطان رحم بمعنای استفاده از داروهایی است که سلول های سرطانی را از بین می برد. داروها در رگ تزریق می شوند یا از طریق دهان به عنوان قرص مصرف می شوند. این داروها وارد جریان خون می شوند و به تمام بدن می رسند. به همین دلیل، زمانی که سرطان رحم به بخش هایی گسترش میابد که قابل دسترسی برای جراحی نیست از شیمی درمانی برای درمان سرطان رحم استفاده میشود.

این روش برای جلوگیری از عود مجدد بیماری و گسترش آن به دیگر نقاط بدن نیز قابل استفاده میباشد  تاکنون پاسخگویی بسیار عالی نیز در این زمینه داشته است.

شیمی درمانی برای درمان سرطان آندومتردر مراحل I و II استفاده نمی شود.

شیمی درمانی اغلب به صورت چرخه ای تجویز می شود یعنی یک مدت درمان و یک مدت استراحت. داروهای شیمی درمانی ممکن است در یک یا چند روز در هر چرخه تجویز شوند.

داروهایی که در زمان شیمی درمانی سرطان رحم از آن استفاده میشود عبارتند از:

• پاکلیتاکسل (Taxol)
• کربوپلاتین
• دوکسوروبیسین (آدریامایسین) یا دوکسوروبیسین لیپوزومی (دوکسیل)
• سیس پلاتین
• دوستاکسل (Taxotere)

اغلب، 2 یا چند دارو برای درمان ترکیب می شوند. رایج ترین ترکیبات شامل کربوپلاتین / پاکلیتاکسل و سیس پلاتین / دوکسوروبیسین است. در موارد کمتر ممکن است از کربوپلاتین / دوستاکسل و سیس پلاتین / پاکلیتاکسل / دوکسوروبیسین استفاده شود.

برای کارسینوسارکوم، داروی شیمی درمانی ایفوسفامید  اغلب به تنهایی یا همراه با سیس پلاتین یا پاکلیتاکسل استفاده می شود. داروی هدفمند به نام تراستوزوماب (Herceptin) ممکن است برای کارسینوسارکوم هایی که HER2 مثبت هستند اضافه شود. (HER2) پروتئینی است که به رشد و گسترش سریع برخی از سلول های سرطانی کمک می کند.

شیمی درمانی سرطان رحم بر اساس مرحله و درجه ابتلا

مرحله سرطان رحم مهمترین عامل در انتخاب درمان است. اما عوامل دیگری نیز می توانند بر گزینه های درمانی شما تأثیر بگذارند، از جمله:

• نوع سرطان
• سن
• سلامت کلی بیمار
• تمایلتان به بارداری پس از درمان
• آزمایش‌هایی که روی سلول‌های سرطانی انجام می‌شود نیز برای یافتن اینکه آیا درمان‌های خاصی مانند هورمون درمانی و درمان هدفمند ممکن است مؤثر واقع شوند، استفاده می‌شود.

چه داروهایی برای شیمی درمانی سرطان رحم مورد استفاده قرار میگیرند؟

در این قسمت نام آن دسته از داروهایی را که بیش از دیگر داروها در سرطان رحم از آنها استفاده میشود را برایتان آو.رده ایم:

• پاکلی تاکسل
• کربوپلاتین
• دوکسوروبیسین یا دوکسوروبیسین لیپوزومی
• سیس پلاتین
• ترکیبی از داروها مانند کربوپلاتین و پاکلیتاکسل یا سیس پلاتین و دوکسوروبیسین

چه زمانی از شیمی درمانی برای سرطان رحم استفاده میشود؟

شیمی درمانی اغلب برای سرطان رحم استفاده نمی شود. اما ممکن است یک گزینه درمانی برای زنان مبتلا به مراحل پیشرفته تر سرطان رحم باشد. در این مراحل، سرطان به خارج از رحم به سایر قسمت‌های بدن شما سرایت کرده است و عمل جراحی نیز در این مرحله کار آمد نخواهد بود

برای درمان سرطان رحم باید به یک پزشک خون و آنکولوژی صحبت کنید این پزشک در زمینه سرطان تحصیل کرده . بخوبی میتواند شما را درمان نماید.

شیمی درمانی ممکن است برای درمان سرطان رحم به یکی از روش های زیر استفاده شود:

• قبل و مجددا بعد از پرتو درمانی، ممکن است به انجام شیمی درمانی سرطان رحم نیاز باشد.
• همراه با تشعشع برای کمک به عملکرد بهتر
• پس از انجام عمل جراحی، برای اطمینان از اینکه تمام سلول های سرطانی بدن شما کشته شده اند
• برای جلوگیری از عود مجدد سرطان
• برای جلوگیری از رشد مجدد سلول های سرطانی و گسترش آن به دیگر نقاط بدن

شیمی درمانی سرطان رحم چگونه انجام میگیرد؟

شیمی درمانی سرطان رحم میتواند بصورت داخل وریدی، قرص، پماد و تزریقی  انجام گیرد. درمان اغلب به صورت مراجعه سرپایی در بیمارستان، کلینیک و در موارد بسیار کم در منازل انجام میگیرد. در بیشتر موارد بعد از درمان میتوانید به منزل بازگردید اما در مواردی نیز ممکن است نیاز باشد تا مدتی را در بیمارستان بمانید.

شیمی درمانی می تواند برای رگ های شما بسیار سخت باشد، بنابراین داشتن یک دستگاه دسترسی ورید یا یک کاتتر ساکن در بدن در طی درمان می تواند گزینه خوبی باشد. کاتتر یک لوله نازک و قابل انعطاف است و ممکن است در بدن شما قرار گیرد تا در طول درمان های بعدی دیگر نیاز به وارد کردن کاتتر به بدن نباشد. یک انتهای کاتتر در رگ نزدیک قلب شما قرار می گیرد. انتهای دیگر ممکن است به یک درام کوچک که درست زیر پوست قرار داده شده است وصل شود، یا ممکن است از طریق پوست شما خارج شود تا در طول درمان دارو از این طریق وارد بدن شود.

شما در یک دوره زمانی شیمی درمانی می کنید. هر دوره درمان و استراحت بعد از شیمی درمانی سرطان رحم 1 سیکل نامیده میشود. شما در طول درمان ممکن است چندین سیکل داشته باشید. انجام درمان در چرخه به موارد زیر کمک می کند:

• کشتن و از بین بردن تعداد سلول های بیشتر بعد از دوره شیمی درمانی سرطان رحم : شیمی درمانی می تواند سلول های سرطانی بیشتری را در طول زمان درمان از بین ببرد. تمام سلول های سرطانی به طور همزمان تقسیم نمی شوند، بنابراین چرخه ها به داروها اجازه می دهد تا سلول های بیشتری را بکشند و به آنها آسیب برسانند.
• به بدنتان استراحت دهید: در طی درمان ممکن است سلول های سالمی هم که به سرعت تقسیم میشوند هم آسیب ببینند. که شامل سلول های مخاطی دهان، معده و روده ها نیز میشوند. که باعث عوارض جانبی مانند زخم های دهان، حالت تهوع، استفراغ و اسهال می شود. بین چرخه ها، بدن شما می تواند استراحت کند و بهبود یابد.
• به ذهنتان استراحت دهید: شیمی درمانی می تواند استرس زا باشد. استراحت بین چرخه ها به شما یک انرژی بیشتر با ذهنی بازتر برای ادامه روند درمان خواهد داد.

 شیمی درمانی سرطان رحم ممکن است دارای چه عوارض جانبی باشد؟

عوارض جانبی در شیمی درمانی رایج است اما ممکن است در همه رخ ندهد. موضوع مهم این است که بدانید میشود از این عوارض جلوگیری کرد و آنها را کمتر کرد. عوارض جانبی معمولاً با گذشت زمان و پس از پایان درمان از بین می روند. عوارض جانبی به نوع و دوز شیمی درمانی بستگی دارد عوارض جانبی که در ادامه ذکر خواهند شد در هر فرد متفاوت خواهند بود و ممکن است یک فرد هیچ یک را  دارا نباشد.

برخی از عوارض جانبی رایج عبارتند از:

• تهوع و استفراغ
• زخم های دهان
• یبوست یا اسهال
• ریزش مو شدید
• عفونت های ناشی از تعداد کم گلبول های سفید خون
• کبودی یا خونریزی آسان بعلت پایین بودن پلاکت خون
• خستگی ناشی از تعداد کم گلبول های قرمز خون
• از دست دادن اشتها
• سرگیجه
• مشکلات پوستی، مانند خشکی، بثورات، تاول، یا تیره شدن پوست
• سوزن سوزن شدن، بی حسی یا تورم در دست ها یا پاها
• از دست دادن شنوایی
• آسیب دیدن کلیه

بیشتر موارد ذکر شده تا 6 ماه بعد از آخرین جلسه شیمی درمانیتان و بیشتر در بین دوره ها بهبود میابند بهتر است در صورت وجود هرگونه عوارض پزشک خود را مطلع سازید تا با تجویز داروها جلوی رشد عوارض را گرفته و باعث شود کمتر اذیت شوید.

 طول دوره درمان شیمی درمانی سرطان رحم چه مدت است؟

شیمی درمانی معمولاً به صورت چرخه‌ای انجام می‌شود و هر جلسه درمانی با یک یا چند هفته تعطیلی انجام میشود تا به بدن بیمار فرصت داده شود تا مدتی استراحت کند و بهبود یابد. برنامه توصیه شده می تواند بر اساس داروهای تجویز شده و سایر عوامل متفاوت باشد. به طور کلی، یک دوره شیمی درمانی در عرض سه تا شش ماه کامل می شود و در صورت لزوم ممکن است تکرار شود.

در هنگام مشخص شدن نوع در درمان تیم حرفه ای پزشکی ما از یک برنامه درمانی مناسب با مشورت خودتان استفاده خواهد کرد تا درمانتان درست و بموقع انجام گیرد و تداخلی با دیگر فعالیتهایتان نداشته باشد.

طول دقیق درمانتان بعد از بررسی نوع و شدت سرطان شما خدمتتان اطلاع رسانی خواهد شد.

 آیا درطول بارداری نیز میتوان شیمی درمانی سرطان رحم را انجام داد؟

در حالی که تشخیص سرطان در دوران بارداری خیلی غیر معمول و نادر است، اما غیر ممکن نخواهد بود. به عنوان مثال، مطالعات نشان می دهد که تقریباً در هر 3000 بارداری یک تشخیص سرطان سینه رخ می دهد. از آنجایی که سلول های سرطانی نمی توانند از سد جفتی که بدن زن باردار را از بدن نوزادش جدا می کند، عبور کنند، سرطان نمی تواند از مادر به جنین سرایت کند. با این حال، بسیاری از مردم در مورد بی خطر بودن درمان سرطان – به ویژه شیمی درمانی – در دوران بارداری تعجب می کنند.

شیمی درمانی  سرطان رحم در طول بارداری را می توان با خیال راحت بعد از سه ماهه اول تجویز کرد

به طور کلی، اکثر متخصصان موافق هستند که بهترین گزینه درمان سرطان برای یک زن باردار این است که بلافاصله جراحی شود، در صورت امکان، تمام یا بخشی از تومور برداشته شود، سپس تا سه ماهه دوم صبر کنید تا در صورت لزوم، شیمی درمانی شروع شود. این به این دلیل است که اندام های کودک در 12-14 هفته اول بارداری رشد می کنند.

تحقیقات نشان می دهد که شیمی درمانی به طور کلی برای مادر و نوزاد در سه ماهه دوم و سوم، پس از رشد کامل اندام های کودک، بی خطر است. با این حال، پرتودرمانی و هورمون درمانی باید تا زمان زایمان زن باردار به تعویق بیفتد.

شیمی درمانی باید نزدیک به تاریخ بدنیا آمدن نوزاد باشد

در بیشتر موارد، دوز نهایی شیمی درمانی یک زن باردار باید تقریباً هشت هفته قبل از تاریخ زایمان او تجویز شود، که حدود 32-33 هفته پس از بارداری است. دلیل آن این است که شیمی درمانی می تواند تعداد گلبول های سفید خون بیمار را کاهش دهد، که می تواند خطر عفونت را هم در مادر و هم در جنین در حوالی زمان زایمان افزایش دهد.

آیا شیمی درمانی سرطان رحم میتواند باعث یائسگی موقت شود؟

شیمی درمانی با حمله به سلول هایی که به سرعت در حال رشد هستند با سرطان مبارزه می کند. زنانی که شیمی درمانی سرطان رحم انجام میدهند صرف نظر از نوع سرطانی که برای آنها تشخیص داده شده است  در معرض خطر حمله داروها به تخمدان ها هستند. شیمی درمانی اساساً تخمدان ها را به خواب می برد. تخمدان‌ها پردازش تخمک را متوقف می‌کنند، زن پریود نمی‌شود و به یائسگی موقت می‌رود.

در بیشتر موارد، قاعدگی به طور طبیعی هشت ماه تا دو سال پس از توقف شیمی درمانی باز می گردد. با این حال، تحقیقات نشان می دهد که زنانی که در طول درمان یائسگی موقت را تجربه می کنند، زودتر از سایرین به یائسگی کامل می رسند.

با این حال، اگر زنی در حال حاضر به یائسگی نزدیک شده باشد، شیمی درمانی ممکن است او را در یائسگی کامل قرار دهد و قاعدگی او هرگز باز نگردد.

اگر نگران دائمی بودن علائم یائسگی خود هستید با پزشک خود صحبت کنید. آزمایش خون می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم چه اتفاقی دارد می‌افتد و شما را برای آینده آماده کند.